Często budzisz się, żeby coś zjeść w nocy lub musisz jeść przed snem? To mogą być objawy zespołu nocnego jedzenia (NES) – zaburzenia odżywiania, które często pozostaje nierozpoznane. NES może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zarówno metabolicznych, jak i psychicznych, znacząco obniżając jakość życia.
Dobrą wiadomością jest to, że zespół nocnego jedzenia można skutecznie leczyć, szczególnie gdy zostanie wcześnie zdiagnozowany. W tym artykule dowiesz się, czym jest NES, jakie są jego objawy, jak wpływa na Twoje zdrowie i jak walczyć z tym zaburzeniem.
Spis treści
Czy jedzenie w nocy może być oznaką choroby?
Okazjonalne sięganie po jedzenie w nocy nie musi świadczyć o chorobie. Stres, zmiana trybu życia czy wyjątkowe sytuacje mogą prowadzić do epizodów nocnego podjadania. Jednak gdy sytuacja powtarza się regularnie, a nocne jedzenie staje się przymusem, może to świadczyć o zespole nocnego jedzenia (NES).
NES to nie tylko kwestia złych nawyków – to złożone zaburzenie, które wpływa na rytm dobowy, sen i samoocenę. Regularne jedzenie w nocy może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak przyrost masy ciała, zaburzenia metaboliczne czy bezsenność.
NES, czyli zespół jedzenia nocnego
Zespół nocnego jedzenia to zaburzenie odżywiania, w którym osoba spożywa dużą część dziennego zapotrzebowania kalorycznego w godzinach wieczornych i nocnych. Objawy, które powinny Cię zaniepokoić:
- jedzenie w nocy lub tuż przed snem, nawet gdy nie jesteś głodny/a,
- brak apetytu rano – pomijanie śniadań,
- problemy ze snem, trudności z zaśnięciem lub częste wybudzanie się,
- obniżony nastrój wieczorem i w nocy,
- poczucie wstydu lub winy po nocnym jedzeniu,
- brak kontroli nad tym, co i kiedy się je.
Jeśli zauważasz te objawy u siebie lub bliskiej osoby – warto skonsultować się ze specjalistą. Wczesna diagnoza pozwala szybciej wdrożyć skuteczne leczenie i zapobiec pogłębianiu się problemu.
NES to więcej niż tylko nawyk – to zaburzenie, które wymaga profesjonalnej diagnozy i leczenia. Nieleczony NES może prowadzić do rozwoju otyłości, depresji oraz problemów ze snem i funkcjonowaniem na co dzień.
Kryteria diagnostyczne syndromu nocnego jedzenia
Rozpoznanie NES opiera się na rozmowie z pacjentem, analizie rytmu dobowego, dzienniczka żywieniowego i ewentualnych badań laboratoryjnych. W LUX MED możesz skorzystać z pełnej ścieżki diagnostycznej:
- konsultacja z psychologiem lub psychiatrą,
- wywiad dietetyczny,
- diagnostyka medyczna (m.in. hormony, poziom glukozy, analiza składu ciała).
Podjadanie w nocy – przyczyny
Świadomość przyczyn NES pomaga lepiej zrozumieć problem i dobrać odpowiednie metody leczenia. Przyczyny jedzenia w nocy są złożone i często wynikają z nakładania się kilku czynników:
- Czynniki psychologiczne: stres, lęk, depresja, nuda, radzenie sobie z emocjami poprzez jedzenie.
- Czynniki biologiczne: zaburzenia rytmu dobowego, deregulacja hormonów (np. melatoniny, kortyzolu), potencjalne nieprawidłowości w ośrodku głodu i sytości.
- Czynniki behawioralne: niewłaściwe nawyki żywieniowe w ciągu dnia (np.pomijanie posiłków, zbyt restrykcyjne diety), które prowadzą do napadów głodu w nocy.
Jak leczyć zespół nocnego jedzenia?
Leczenie NES wymaga indywidualnego podejścia, najczęściej łączącego kilka metod.
Psychoterapia
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) jako kluczowe metody, mające na celu zmianę niezdrowych nawyków żywieniowych i radzenie sobie z emocjami. Pomagają one:
- zmieniać niezdrowe schematy myślenia i zachowania,
- rozwijać zdrowe nawyki żywieniowe,
- uczyć się radzenia sobie z emocjami w inny sposób niż jedzenie.
Farmakoterapia
W niektórych przypadkach lekarz psychiatra może zaproponować farmakoterapię – np. leki przeciwdepresyjne czy poprawiające sen. Decyzję o leczeniu farmakologicznym zawsze podejmuje lekarz po dokładnej ocenie stanu pacjenta.
Poradnictwo dietetyczne
Rola dietetyka (lub psychodietetyka) w ustaleniu regularnych i zbilansowanych posiłków w ciągu dnia, unikanie restrykcyjnych diet. Współpraca z dietetykiem lub psychodietetykiem ma na celu:
- ustalenie regularnych, zbilansowanych posiłków w ciągu dnia,
- zapobieganie napadom głodu nocą,
- naukę zdrowych relacji z jedzeniem.
Wsparcie grupowe
To możliwość dzielenia się doświadczeniami z innymi osobami z zespołem nocnego jedzenia. Udział w grupach wsparcia dla osób z NES pozwala dzielić się doświadczeniami, wzajemnie motywować i budować nowe strategie radzenia sobie z trudnościami.
Podsumowanie
Zespół nocnego jedzenia to poważne zaburzenie, ale odpowiednia terapia pozwala na skuteczne leczenie i poprawę jakości życia. Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby objawy NES, nie zwlekaj – skorzystaj z pomocy specjalistów.
W LUX MED oferujemy szeroki zakres wsparcia:
- konsultacje psychologiczne i psychiatryczne,
- psychoterapię indywidualną i grupową,
- poradnictwo dietetyczne,
- specjalistyczną diagnostykę i opiekę.
Autor tekstu
Udostępnij:
