Artroskopia

Co to jest artroskopia?

Artroskopia to nowoczesna, małoinwazyjna metoda leczenia i diagnostyki stawów, która z powodzeniem wypiera klasyczne operacje ortopedyczne. Co ją wyróżnia? Przede wszystkim blizny po zabiegu są mniej widoczne, niż w przypadku tradycyjnej operacji a ryzyko infekcji jest mniejsze. Ponadto metoda ta mniej obciąża stawy i wymaga krótszej rekonwalescencji. Ale na tym nie kończą się jej zalety: ułatwia pracę także lekarzom, ponieważ umożliwia zajrzenie do wnętrza stawu kolanowego (najczęściej wykonywane badanie), barkowego, biodrowego, skokowego, ale także do łokciowego, nadgarstków, oraz do stawów rąk, a powiększony obraz pozwala ocenić funkcjonowanie stawu podczas ruchu.

Na czym polega artroskopia?

Zabieg artroskopii polega na umieszczeniu w stawie urządzenia zwanego artroskopem, czyli kamery wysokiej rozdzielczości, która generuje własne źródło światła. Artroskop wprowadza się poprzez niewielkie nacięcia w okolicy stawu. Dzięki temu chirurg na monitorze śledzi obraz wysyłany z urządzenia, jednocześnie – z pomocą miniaturowych narzędzi, naprawia uszkodzone struktury lub łagodzi dokuczliwe objawy, wykonując płukanie stawów.  Po zakończeniu zabiegu nacięcia zostają zszyte, a w stawie może zostać umieszczony dren, który odprowadzi krew..

Jakie są wskazania do artroskopii?

Artroskopia to badanie dostarczające ortopedom wielu cennych informacji na temat nieprawidłowości i procesów chorobowych, toczących się w stawach. Istnieją liczne wskazania do jej przeprowadzenia. Wśród nich można wymienić m.in.:

• urazy mechaniczne stawu;
• obecność ciał obcych w stawie;
• niestabilności stawu;
• zmiany zwyrodnieniowe stawu;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• złamania śródstawowe.

Na powyższe schorzenia mogą wskazywać: ból, obrzęk, stan zapalny i inne dolegliwości ze strony stawu. Co ważne artroskopia może być wykorzystana także w ramach procesu diagnostyczno-leczniczego reumatoidalnego zapalenia stawów oraz chorób nowotworowych toczących się w obrębie stawów.

Podczas artroskopii można przeprowadzić m.in. wygładzenie chrząstki stawowej, usunięcie przerostu błony maziowej, rekonstrukcję więzadła krzyżowego przedniego (ACL), zszycie lub usunięcie uszkodzonej łąkotki, płukanie stawu czy usunięcie ciał wolnych ze stawu.

Rodzaje artroskopii

Artroskopia znajduje zastosowanie w leczeniu wielu stawów:

• artroskopia kolana –  pozwala na precyzyjną ocenę i leczenie uszkodzeń więzadeł, łąkotek, czy chrząstki. Dzięki obrazowi wyświetlanemu na monitorze może dokładnie ocenić stan wewnętrznych struktur stawu i w razie konieczności przeprowadzić stosowne zabiegi naprawcze. Wśród nich wymienia się:

artroskopię kolana i leczenie zwichnięć rzepki;

artroskopię kolana z rekonstrukcją chrząstki;

artroskopię stawu kolanowego i implant łąkotki;

artroskopię stawu kolanowego z rekonstrukcją więzadeł;

• artroskopię biodra – wykorzystywana jest m.in. przy konflikcie udowo-panewkowym, uszkodzeniu obrąbka stawowego czy zmianach zwyrodnieniowych,
• artroskopię barku –  przeprowadza się ją np. przy urazach stożka rotatorów, niestabilności stawu czy w stanach zapalnych,
• artroskopię stawu skokowego – najczęściej poddawani są jej pacjenci, którzy doświadczyli urazu, w wyniku którego doszło do uszkodzenia chrząstki, więzadeł i kości, lub u których występują: wyrośla kostne śródstawowe, ciała wolne w stawie, ewentualnie zrosty tkankowe upośledzające biomechanikę stopy.  

Przeciwskazania do artroskopii

Do przeciwwskazań do artroskopii zalicza się przede wszystkim poważne zaburzenia krzepnięcia krwi, aktywne infekcje skóry w okolicy planowanego zabiegu oraz niewyrównane choroby przewlekłe – takie jak niekontrolowana cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy schorzenia układu sercowo-naczyniowego. W takich przypadkach zabieg może wiązać się ze zbyt dużym ryzykiem i wymaga odroczenia lub odpowiedniego przygotowania pacjenta.

Możliwe powikłania po artroskopii

Jak każdy zabieg operacyjny artroskopia obarczona jest powikłaniami. Zdarzają się one jednak bardzo rzadko. Zaliczają się do nich: uporczywe wysięki, infekcje, krwiaki wewnątrzstawowe, ograniczona ruchomość stawu, odczyny alergiczne na zastosowane implanty, uszkodzenia chrząstki stawowej, uszkodzenia nerwów, zatorowość płucna i zakrzepica żylna.

Zalecenia po artroskopii

Po artroskopii kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarza – to one decydują o tempie i jakości powrotu do sprawności. Bezpośrednio  po zabiegu pacjent powinien unikać wstawania i pozwolić kończynie odpocząć. Przez kilka–kilkanaście dni może utrzymywać się obrzęk, ból lub uczucie dyskomfortu. Należy pamiętać, że nieprzyjemne dolegliwości bólowe są i tak znacząco zmniejszone w porównaniu do metody otwartej, podczas której nacina się tkanki na znacznej szerokości. Jeżeli ból występuje w znacznym nasileniu, można przyjąć tabletki przeciwbólowe.  Proces gojenia jest zróżnicowany – rany po nacięciach zwykle zabliźniają się w ciągu kilku dni, a szwy zdejmowane są po około tygodniu. Przez pierwsze tygodnie nie wolno obciążać operowanej kończyny: pomagają kule, ortezy i specjalne buty ortopedyczne. Czas rehabilitacji zależy od rodzaju stawu i zakresu zabiegu - wynosi średnio od 2 do 6 tygodni, a pełen powrót do formy, zwłaszcza po artroskopii kolana czy stawu skokowego, może zająć nawet do 10–12 tygodni.

Jak się przygotować na artroskopię?

Zanim pacjent zostanie zakwalifikowany do artroskopii, konieczna jest konsultacja ortopedyczna, która zazwyczaj obejmuje badanie kliniczne oraz – w razie potrzeby – skierowanie na dodatkowe badania obrazowe, takie jak RTG, USG czy rezonans magnetyczny. Aktualne wyniki tych badań warto zabrać ze sobą na wizytę. Przed zabiegiem wykonuje się także standardowe badania laboratoryjne, potrzebne do oceny ogólnego stanu zdrowia i podczas kwalifikacji anestezjologicznej. W niektórych przypadkach wymagana jest dodatkowa konsultacja specjalistyczna, np. kardiologiczna, by wykluczyć przeciwwskazania do znieczulenia.

Czy artroskopia boli?

Same nacięcia i zabieg artroskopii kolana (lub innego stawu) są bezbolesne (artroskopię przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym). Po zabiegu w obrębie stawu przez parę tygodni może występować obrzęk i dyskomfort. 

Ile trwa artroskopia?

Zabieg trwa zwykle od kilkudziesięciu minut do nawet 2–3 godzin, w zależności od rozległości zmian. Po artroskopii pacjent zwykle wraca do domu (tego samego dnia) lub w dniu następnym.

Do jakiego lekarza się zgłosić?

W przypadku doświadczania dolegliwości ze strony stawów należy się zgłosić do ortopedy. To on może skierować pacjenta na artroskopię.

Ile kosztuje artroskopia?

Artroskopia może być wykonywana zarówno w ramach świadczeń refundowanych przez NFZ, jak i odpłatnie – w placówkach prywatnych. Koszt zabiegu w sektorze prywatnym może się różnić w zależności od rodzaju stawu, który ma zostać poddany leczeniu, zakresu planowanej interwencji, zastosowanego znieczulenia, lokalizacji placówki oraz doświadczenia zespołu medycznego. Aktualne ceny artroskopii w LUX MED najlepiej sprawdzić, kontaktując się telefonicznie pod numerem 22 332 28 44, logując się na Portal Pacjenta lub odwiedzając sklep internetowy LUX MED.

Dlaczego warto poddać się artroskopii w przypadku wskazań medycznych?

Artroskopia to jedna z najczęściej wybieranych metod leczenia stawów i nie bez powodu:

• to technika małoinwazyjna, co oznacza, że zamiast rozległego cięcia wykonuje się jedynie kilka niewielkich nacięć,
• blizny po zabiegu są niewielkie, a sam zabieg trwa krócej i wiąże się z mniejszym ryzykiem powikłań,
• obraz z kamery pozwala precyzyjnie ocenić stan struktur stawu – chrząstki, więzadeł, błony maziowej i od razu podjąć leczenie, jeśli jest taka potrzeba,
• artroskopia nie służy tylko diagnozie, ale także pozwala na naprawę znalezionych nieprawidłowości: umożliwia rekonstrukcję uszkodzonych więzadeł, leczenie łąkotek, wygładzanie powierzchni stawowych czy łagodzenie zmian zapalnych,
• artroskopia wiąże się ze znacznie krótszym okresem rekonwalescencji w porównaniu z tradycyjnymi zabiegami otwartymi. Pacjenci mogą szybciej powrócić do codziennych aktywności i uprawiania sportu.

Mniej bólu, krótszy pobyt w szpitalu, mniejsze ryzyko infekcji – to tylko część korzyści, które sprawiają, że artroskopia stała się złotym standardem w leczeniu wielu problemów ortopedycznych.