Cukrzycowy obrzęk plamki – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest cukrzycowy obrzęk plamki?

Siatkówka to ważna część oka, która odgrywa kluczową rolę w procesie widzenia. Centralna część siatkówki nosi nazwę plamki żółtej i jest najbardziej wrażliwą częścią siatkówki. Cukrzycowy obrzęk plamki (DME) występuje, gdy plamka żółta ulega obrzękowi lub niedokrwieniu, co prowadzi do pogorszenia widzenia lub nawet do trwałej ślepoty.

Tego rodzaju zwyrodnienie plamki żółtej często występuje w przebiegu cukrzycy, przez którą drobne naczynia krwionośne odżywiające siatkówkę stają się osłabione i mniej szczelne. Krew lub jej składniki wydostają się poza naczynie, powodując krwawienia, wysięki i obrzęk siatkówki. Między komórkami gromadzi się płyn, który zaburza funkcjonowanie oka i wpływa na pogorszenie widzenia.

Przyczyny cukrzycowego obrzęku plamki

Główną przyczyną cukrzycowego obrzęku plamki jest niekontrolowana cukrzyca. To właśnie podwyższony poziom glukozy we krwi może uszkadzać drobne naczynia krwionośne w siatkówce. Inne czynniki, które wpływają na rozwój cukrzycowego obrzęku plamki, to:

• czas trwania cukrzycy – osoby, które chorują na cukrzycę przez długi czas, są bardziej narażone na rozwinięcie się cukrzycowego obrzęku plamki;
• nadciśnienie tętnicze – wysokie ciśnienie krwi, które przekracza wartość 140/90 mmHg, może zwiększać ryzyko rozwoju omawianego schorzenia;
• nieprawidłowe stężenie lipidów we krwi – zaburzenia gospodarki tłuszczowej mogą przyczyniać się do wystąpienia powikłań ocznych u osób z cukrzycą;
• niewydolność i choroby nerek;
• ciąża – szczególnie u kobiet, które już wcześniej miały nieprawidłową glikemię.

Zobacz także: Czym jest zaćma? Jak ją leczyć?

Objawy cukrzycowego obrzęku plamki

Objawy cukrzycowego obrzęku plamki żółtej zazwyczaj nasilają się stopniowo. Najbardziej charakterystyczne wśród nich to: obniżenie ostrości wzroku (z bliska i z daleka); zamazany obraz (wykrzywiony lub pokryty mroczkami); zniekształcenie obrazu (przedmiotów, liter, twarzy bliskich osób etc.); trudności z widzeniem w ciemności oraz z wykonywaniem codziennych czynności po zmroku lub w słabym świetle.

We wczesnych stadiach choroby cukrzycowy obrzęk plamki może przebiegać bezobjawowo. Dlatego tak ważne są regularne badania oczu u osób z cukrzycą. W późniejszej fazie DME pojawia się czarna plama w polu widzenia, którą chory ma przed oczami przez cały czas.

Wiele osób myśli, że zaburzenia widzenia są wynikiem wady wzroku. Gdy jednak okulary korekcyjne lub szkła kontaktowe nie przynoszą spodziewanej poprawy, warto jak najszybciej udać się na szczegółowe badania.

Diagnoza cukrzycowego obrzęku plamki

Oko osoby cierpiącej na cukrzycowy obrzęk plamki nie różni się od oka osoby zdrowej. Dopiero na podstawie objawów i szczegółowych badań można postawić diagnozę. W ramach diagnozy wykonuje się przede wszystkim badanie dna oka. W ten sposób okulista ocenia stan siatkówki i plamki żółtej. Dodatkowo wykonuje się badanie optycznej koherentnej tomografii (OCT), które pozwala na dokładną ocenę grubości siatkówki i wykrycie obecności płynu w obrębie plamki żółtej.

Metody leczenia cukrzycowego obrzęku plamki

Leczenie cukrzycowego obrzęku plamki może obejmować zarówno metody farmakologiczne, jak i zabiegi chirurgiczne. W zależności od stopnia zaawansowania i nasilenia obrzęku lekarz zaleca:

• iniekcje leków anty-VEG (inhibitorów czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego) – są one podawane bezpośrednio do gałki ocznej za pomocą cienkiej igły. Te leki zmniejszają obrzęk siatkówki i poprawiają widzenie. Zastrzyki sprawdzą się we wczesnych stadiach choroby i mogą całkowicie zahamować jej postęp;
• operacje oczne – w niektórych przypadkach, gdy inne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, konieczne może być przeprowadzenie operacji ocznej, czyli witrektomii, która polega na usunięciu ciała szklistego;
• laseroterapię siatkówki oka – laserowe zabiegi mogą być stosowane w celu uszczelnienia uszkodzonych naczyń krwionośnych w siatkówce i zmniejszenia obrzęku. Metoda jest mało inwazyjna, a gojenie ran przebiega szybciej niż po tradycyjnym leczeniu chirurgicznym.

Ważne jest, aby leczenie cukrzycowego obrzęku plamki było kompleksowe i prowadzone pod nadzorem doświadczonego okulisty. Ponadto kontrola cukrzycy i utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi to klucz do zapobiegania innym powikłaniom tej choroby.