Immunolog

Czym zajmuje się immunolog?

Immunolog diagnozuje i leczy zaburzenia odporności. Mogą one mieć charakter pierwotny lub wtórny. W pierwszym przypadku niedobory są uwarunkowane genetycznie, natomiast w drugim rozwijają się pod wpływem bodźców zewnętrznych lub towarzyszą niektórym chorobom. Do wtórnych niedoborów odporności mogą prowadzić:

• infekcje wirusowe,
• nowotwory,
• choroby metaboliczne,
• niedożywienie,
• przyjmowanie leków immunosupresyjnych lub psychotropowych.

Warto również wspomnieć o alergii, czyli o nieprawidłowej, nadwrażliwej reakcji układu immunologicznego na określone substancje, zwane alergenami.

Dlaczego warto umówić się do immunologa?

Wrodzone niedobory odporności są nie tylko trudne do wyleczenia, lecz także niebezpieczne. Sprawiają bowiem, że układ immunologiczny nie radzi sobie nawet z najprostszymi infekcjami. To nie tylko zwiększa podatność na zakażenia, lecz także przyczynia się do rozwoju chorób autoimmunologicznych i nowotworów.

Immunolog współpracuje m.in. z gastrologiem, transplantologiem i onkologiem. Specjalista zajmuje się Pacjentami po przeszczepieniu narządów lub komórek macierzystych, aby zminimalizować ryzyko odrzucenia organu bądź tkanki.

Kiedy zgłosić się do immunologa?

Do immunologa mogą nas skierować m.in. internista, lekarz medycyny rodzinnej, pediatra, endokrynolog czy alergolog. Wskazaniami do wizyty u specjalisty są między innymi:

• przynajmniej 6 infekcji uszu lub dróg oddechowych w ciągu roku,
• co najmniej 2 zapalenia zatok lub płuc w ciągu 12 miesięcy,
• przewlekła grzybica jamy ustnej lub skóry,
• przejście przynajmniej 2 ciężkich zakażeń, takich jak posocznica (sepsa), zapalenie skóry, kości lub mózgu,
• długotrwałe stosowanie antybiotykoterapii dożylnej z powodu niemożności opanowania zakażenia,
• ropnie narządów wewnętrznych lub skóry,
• nieprawidłowy przyrost masy ciała lub zahamowanie wzrostu u dziecka,
• wywiad rodzinny, wskazujący na pierwotne niedobory odporności.

Na wizytę warto również zgłosić się w przypadku problemów z zajściem w ciążę. Nieprawidłowe mechanizmy immunologiczne uniemożliwiają zagnieżdżenie się zarodka lub prawidłowy rozwój po implantacji. Pogłębiona diagnostyka wskazana jest w przypadku poronień nawykowych – 3 kolejnych strat ciąży przed 20. tygodniem z tym samym partnerem. Niekiedy organizm matki reaguje nieprawidłowo na rozwijający się płód.

Jakie choroby leczy immunolog?

Immunolog zajmuje się diagnozą i leczeniem chorób o podłożu autoimmunologicznym. Do takich schorzeń zalicza się:

• nieswoiste zapalenie jelit,
• toczeń,
• bielactwo wtórne,
• łysienie plackowate,
• chorobę Hashimoto,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• łuszczycę,
• cukrzycę typu 1,
• twardzinę układową,
• celiakię.

Przeczytaj również: Łuszczyca – jakie są objawy? Poznaj jej przyczyny i sposoby leczenia

Na wizytę u immunologa mogą umówić się Pacjenci, którzy zmagają się z atopowym zapaleniem skóry, alergicznym zapaleniem spojówek, astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa czy nawracającym zapaleniem uszu lub dróg oddechowych. Ponadto zgłaszają się do niego pary dotknięte niepłodnością immunologiczną.

Jak przebiega wizyta u immunologa?

Specjalista przeprowadza wnikliwy wywiad, podczas którego pyta o przebyte zakażenia i choroby, również te, które wystąpiły w dzieciństwie. Oprócz tego ustali, jakie szczepienia ochronne wykonał chory, a także czy wystąpiły po nich niepożądane reakcje. Na wizytę warto wziąć ze sobą książeczkę szczepień i dotychczasową dokumentację medyczną.

Immunolog może skierować Pacjenta na badania pozwalające określić klasę i stężenie przeciwciał, w tym IgE, IgG, IgM i IgA. Ponadto może zlecić oznaczenie przeciwciał anty-HCV, anty-Hb czy TRAb. Do wykonania badania potrzebna jest próbka krwi Pacjenta, w której określa się miano immunoglobulin swoistych dla danej jednostki chorobowej. Pomaga to ustalić, czy dana osoba cierpi na boreliozę, toksoplazmozę, chorobę Hashimoto, celiakię czy nieswoiste zapalenia jelit.

Sprawdź też: USG węzłów chłonnych – przebieg, wskazania i przygotowanie

Jak wygląda leczenie zaburzeń odporności?

W zależności od przyczyny schorzenia immunolog może wdrożyć immunoterapię, która obejmuje immunostymulację, immunorekonstrukcję i immunosupresję. Pierwsza procedura polega na pobudzeniu odporności organizmu, druga koncentruje się na jej odbudowie po przebytych chorobach a trzecia – na osłabieniu lub zahamowaniu nieprawidłowych reakcji układu odpornościowego. Immunoterapia może przyjąć postać szczepień ochronnych i odczulania. Ponadto wykorzystuje się ją w leczeniu nowotworów, schorzeń autoimmunologicznych, chorób zakaźnych, a także po przeszczepach.

Immunoterapia może być swoista, co oznacza, że celuje ona w określony rodzaj komórek. Niekiedy stosuje się procedurę nieswoistą (niespecyficzną), która stymuluje układ immunologiczny. Immunoterapię dzieli się na też na całościową (dotyczącą całego ciała) lub lokalną (oddziałującą na wybraną część ciała).