Krzywe, stłoczone zęby to częsty problem, z którym borykają się pacjenci. Chociaż dla większości osób może to być jedynie problem estetyczny, stłoczenie zębów jest poważną wadą zgryzu, którą powinno się leczyć. Na szczęście dzisiejsza stomatologia oferuje szeroki wachlarz metod leczenia – od aparatów stałych po ruchome, aby uzyskać piękny i zdrowy uśmiech w stosunkowo krótkim czasie. Sprawdź, czym dokładnie są stłoczenia zębów, jakie są tego przyczyny oraz możliwości leczenia.

Spis treści
Stłoczenie zębów – na czym polega ta wada zgryzu?
Stłoczenie zębów to wada, która polega na braku wystarczającej ilości miejsca w łuku zębowym. Przez to zaburza się ich prawidłowe ustawienie – zaczynają się rotować, nakładać na siebie korzeniami lub koronami, nachylać w stronę warg lub języka i obracać.
Wyróżniamy trzy główne rodzaje stłoczenia zębów:
- stłoczenia pierwotne – jest to wada wrodzona, wynikająca z uwarunkowań genetycznych, takich jak zbyt duże zęby w stosunku do zbyt wąskiej szczęki, wówczas jest zbyt mało miejsca dla wyrzynających się zębów,
- stłoczenia wtórne – jest to wada zgryzu nabyta, powstaje na skutek nieprawidłowych nawyków, np. obgryzania paznokci czy zbyt wczesnej utraty zębów mlecznych,
- stłoczenia późne – dotyczą dorosłych pacjentów, u których dochodzi do resztkowego wzrostu kości, np. na skutek wyrzynania się zębów mądrości.
Stłoczenie zębów – objawy
Stłoczenie zębów wywołuje różne objawy, nie zawsze związane stricte z zębami. Do najczęstszych z nich można zaliczyć:
- nierówne, nachodzące na siebie zęby,
- uczucie napięcia lub rozpierania w szczęce,
- promieniujący ból zębów, spowodowany silnym naciskiem napierających na siebie zębów lub zaburzonym kontaktem pomiędzy dolnym a górnym łukiem zębowym,
- asymetria twarzy,
- trudności z domykaniem ust spowodowane wzmożonym napięciem warg,
- ból stawu skroniowo-żuchwowego,
- zgrzytanie zębami,
- starte brzegi sieczne zębów,
- częste stany zapalne dziąseł, wynikające z utrudnionej higieny jamy ustnej,
- nieprzyjemny zapach z ust, spowodowany zaleganiem resztek pokarmowych w przestrzeniach międzyzębowych, do których trudno dotrzeć,
- trudności z prawidłową codzienną higieną jamy ustnej.
Możliwe przyczyny stłoczonych zębów
Stłoczenie zębów może mieć różne przyczyny, zarówno genetyczne, jak i środowiskowe:
- czynniki genetyczne, wynikające np. ze zbyt wąskiej szczęki w stosunku do wielkości zębów,
- wady rozwojowe szczęki i żuchwy,
- nieprawidłowe nawyki dziecięce – ssanie kciuka, długotrwałe używanie smoczka lub butelki,
- zbyt wczesna lub zbyt późna utrata zębów mlecznych,
- nieprawidłowe nawyki, takie jak leczenie obgryzanie paznokci, gryzienie ołówków,
- stłoczenie zębów przez ósemki – gdy brakuje dla nich miejsca w łuku zębowym,
- zaniedbania higienizacyjne, na skutek których dochodzi do utraty zębów stałych.
Stłoczenie zębów – leczenie
W przypadku stłoczenia zębów leczenie uwarunkowane jest przede wszystkim przyczyną powstania tej wady zgryzu. Jeśli stłoczenie zębów u dzieci wynika z nieprawidłowych nawyków warto przede wszystkim odstawić smoczek i wyeliminować ssanie kciuka, co może prowadzić dodatkowo do rozwoju innych wad zgryzu. Stłoczenie zębów u dorosłych wynikające z problemów z wyrzynaniem się zębów mądrości wymaga interwencji chirurgicznej. Problematyczne ósemki należy wówczas usunąć, aby zatrzymać przesuwanie pozostałych zębów w łuku. Wada ta może więc dotykać jednego łuku zębowego lub obu. Stłoczenie zębów dolnych może występować niezależnie od zębów górnych. Dlatego w trakcie diagnostyki należy wykonać́ zdjęcie RTG, na podstawie którego ortodonta może ocenić, jak ułożone są zęby w kości i czy wyrzynający się ząb będzie mieć miejsce. Może się zdarzyć, że ortodonta zaleci już usunięcie samego zawiązka zęba, aby nie dopuścić do stłoczenia zębów.
Stłoczenie zębów można też leczyć aparatem ortodontycznym. Jest to najskuteczniejsza i najbardziej przewidywalna metoda, aby ustawić zęby prawidłowo w łuku zębowym. Po zakończeniu leczenia należy zastosować retencję, aby utrwalić uzyskane efekty i nie dopuścić do nawrotu wady. W zależności od konkretnego przypadku lekarz może zalecić stosowanie stałej retencji naklejonej na wewnętrzną stronę zębów i/lub retencji ruchomej, najczęściej zakładanej na noc na okres kilku miesięcy od zdjęcia aparatu.
Aparat ortodontyczny na stłoczone zęby
Aparat ortodontyczny na stłoczone zęby pozwala w stosunkowo krótkim czasie skutecznie wyleczyć wadę. Samo leczenie należy przede wszystkim zacząć od konsultacji ortodontycznej. Ortodonta przeprowadza szczegółowy wywiad lekarski z pacjentem oraz dokonuje odpowiedniej diagnostyki, aby dostosować plan leczenia indywidualnie do każdego przypadku. Istnieje wiele rodzajów aparatów ortodontycznych na stłoczone zęby, a ich wybór zależy przede wszystkim od wieku i preferencji pacjenta:
- aparaty stałe – pacjent ma do wyboru aparaty metalowe lub estetyczne, na zęby naklejane są specjalne zamki połączone ze sobą metalowym łukiem, wywierające stały, kontrolowany nacisk na zęby, co powoduje ich stopniowe przesuwanie się w kierunku prawidłowego ustawienia,
- nakładki Invisalign – jest to nowoczesna i estetyczna alternatywa dla aparatów stałych, która wymaga dużej dyscypliny ze strony pacjenta, zamiast zamków i drutów używa się przezroczystych, niemal niewidocznych nakładek, które działają stopniowo przesuwając zęby,
- aparaty ruchome dla dzieci – korygują wadę zgryzu we wczesnym wieku, zanim dojdzie do utrwalenia nieprawidłowości, stopniowo przesuwają zęby lub wpływają na rozwój szczęki i żuchwy poprzez stały, ale łagodny nacisk.
Jakie skutki może mieć nieleczone stłoczenie zębów?
Nieleczone zęby stłoczone niosą za sobą szereg przykrych konsekwencji. Przede wszystkim nieprawidłowo ustawione zęby utrudniają codzienną higienę jamy ustnej, sprzyjając rozwojowi próchnicy i groźnych chorób przyzębia. Często pacjenci nie wiedzą o tym, że z zębami dzieje się coś złego, ponieważ przy ciasnym ustawieniu zębów próchnica jest ciężka do zdiagnozowania. Oprócz tego mogą się pojawiać problemy ze stawem skroniowo-żuchwowym, ból w obrębie całej szczęki oraz nawykowe patologiczne ścieranie zębów. Stłoczone zęby wyglądają nieestetycznie, często prowadząc do licznych kompleksów i obniżonej samooceny. Dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować tej wady i podjąć leczenie jak najszybciej.
W LUX MED oferujemy diagnostykę ortodontyczną oraz indywidualnie przygotowany plan leczenia, dostosowany do Twoich potrzeb. Dzięki nowoczesnym metodom i doświadczonym specjalistom, możesz poprawić wygląd swojego uśmiechu i zadbać o zdrowie jamy ustnej.



