Chrupanie w kolanie – o czym świadczy?

17.05.2023

Chrupanie w kolanie, czyli różnego rodzaju odgłosy wydawane przez staw kolanowy, takie jak np. trzaskanie, strzykanie, to objaw towarzyszący wielu chorobom kolan. Przypadłość ta wymaga wizyty u ortopedy. Niekiedy chrupanie w kolanie jest wynikiem zjawiska kawitacji.

Chrupanie w kolanie.jpg

Spis treści

Chrupanie w kolanie – co to jest?
Fizjologiczne chrupanie w kolanie
Chrupanie w kolanie – możliwe przyczyny
Ból i chrupanie w kolanie – choroby je powodujące
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Chrupanie w kolanie – co robić?
Domowe sposoby na chrupanie w kolanie

Chrupanie w kolanie to problem, jaki rozwinąć się może zarówno u osób w podeszłym wieku ze zmianami zwyrodnieniowymi w stawie kolanowym, jak i pacjentów młodych, którzy przeciążyli kolana, m.in. uprawiając intensywnie sport. Sprawdź, co jeszcze może oznaczać chrupanie w kolanie.

Chrupanie w kolanie – co to jest?

Staw kolanowy to jeden z bardziej eksploatowanych stawów w ludzkim ciele. Uruchamiany jest podczas m.in. kucania, biegania, chodzenia, klękania, siadania. Niekiedy podczas wykonywania ruchów w stawie kolanowym pojawiają się nietypowe dźwięki. Określa się je jako chrupanie, strzelanie, trzeszczenie. Mogą mieć zarówno charakter fizjologiczny, jak i (znacznie częściej) patologiczny.

Fizjologiczne chrupanie w kolanie

Od czasu do czasu chrupanie w kolanie pojawia się u ludzi zdrowych na skutek uwalniania dwutlenku węgla rozpuszczonego w mazi stawowej. Ta lepka substancja odpowiada za zmniejszenie tarcia w stawach poprzez smarowanie powierzchni chrząstek. Strzelanie w kolanach stanowi wówczas efekt zjawiska kawitacji. Na skutek zmian ciśnienia w kolanie tworzą się pęcherzyki wypełnione dwutlenkiem węgla, a ich uwolnieniu towarzyszy charakterystyczny dźwięk.

Zdarza się, że strzelanie w kolanach jest efektem uwarunkowań genetycznych – niektórzy mają nieco inaczej zbudowane stawy. Chrupaniu nie towarzyszą wówczas żadne dolegliwości.

Chrupanie w kolanie – możliwe przyczyny

Chrupanie w stawie kolanowym to możliwy objaw szeregu schorzeń. Ich powstanie związane jest z dużą pracą tego stawu podczas codziennej aktywności życiowej i zawodowej. Na choroby kolan narażeni są zarówno sportowcy, jak i osoby prowadzące siedzący tryb życia. W przypadku tych drugich niewystarczająca ilość ruchu sprawia, że błona maziowa nie produkuje substancji zmniejszającej tarcie chrząstek. Dodatkowo do chorób stawu kolanowego objawiających się chrupaniem predysponują urazy mechaniczne i zmiany zwyrodnieniowe.

Do grupy ryzyka należą osoby starsze. W wyniku procesu starzenia się organizmu w obrębie chrząstek stawowych dochodzi do zmniejszenia zawartości wody. Efektem jest ścieńczenie oraz usztywnienie tych struktur, a co za tym idzie – zwiększenie podatności na urazy mechaniczne. Na chrupanie w kolanie częściej narzekają osoby o nadmiernej masie ciała, podnoszące ciężkie przedmioty, palące papierosy (tytoń obniża ogólny poziom kolagenu w organizmie) oraz z historią urazów kolan.

Ból i chrupanie w kolanie – choroby je powodujące

Do najczęstszych chorób odpowiadających za ból i chrupanie należą:

  • uszkodzenie łąkotki lub więzadeł;
  • przeskok ścięgna na elemencie kostnym;
  • dysfunkcja stawu rzepkowo-udowego;
  • przerośnięty fałd błony maziowej wsuwający się między rzepkę a kość udową;
  • uszkodzenie chrząstki stawowej – ból i chrupanie w kolanie dają o sobie znać głównie podczas chodzenia po schodach i wykonywania ćwiczeń fizycznych;
  • zwyrodnienia stawów (nazywane także osteoartrozą), do których może dojść w wyniku urazu, przeciążenia, współwystępujących chorób przewlekłych czy zaburzeń gospodarki hormonalnej;
  • chondromalacja rzepki – schorzenie tkanki chrzęstnej polegające na jej rozmiękaniu, na skutek czego elementy chrzęstne w czasie ruchu zaczynają o siebie trzeć, co objawia się właśnie charakterystycznym strzelaniem;
  • nadmierne napięcie tkanek miękkich, które otaczają rzepkę, co zaburza jej płynne poruszanie w trakcie ruchu w kolanie.

Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

W przypadku dolegliwości w obrębie stawu kolanowego należy zgłosić się do ortopedy. To specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób układu ruchu, m.in. chorób wywołanych przez przeciążenie lub zwyrodnienie stawów. 

Chrupanie w kolanie – co robić?

Jeśli chrupaniu w kolanie towarzyszą niepokojące objawy, oznacza to, że staw kolanowy objęty został chorobą. Dolegliwościami, które mogą na to wskazywać, są przede wszystkim:

  • ból,
  • obrzęk,
  • ucieplenie,
  • ograniczony zakres ruchu w stawie kolanowym.

Chrupanie w kolanie należy wówczas skonsultować z lekarzem. Postępowanie lecznicze zależy od przyczyny zjawiska. Jedną z metod leczenia trzasków w kolanie jest wiskosuplementacja, czyli wstrzykiwanie kwasu hialuronowego do kolana. Nawilża on i odżywia chrząstkę stawową.

W przypadku dolegliwości bólowych zaleca się przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych takich jak ibuprofen lub diklofenak. Leki przeciwzapalne poprawiają metabolizm chrząstki stawowej. Wskazane są także zabiegi fizjoterapeutyczne, które rehabilitant dobiera indywidualnie do pacjenta – najczęstsze to krioterapia, ciepłolecznictwo, ultradźwięki oraz laseroterapia. Zadaniem rehabilitacji jest przede wszystkim poprawa stabilności stawu – tu nieoceniona jest również kinezyterapia (terapia ruchem), a jej uzupełnienie może stanowić terapia manualna, masaże i kinesiotaping.

Domowe sposoby na chrupanie w kolanie

Domowe sposoby na chrupanie w kolanie stanowią uzupełnienie specjalistycznego leczenia. Wymienia się wśród nich m.in.:

  • odpowiednie nawodnienie organizmu – powinno się przyjmować 30 ml płynów na 1 kg m.c. dziennie;
  • zbilansowaną i urozmaiconą dietę, która dostarcza cennych witamin i składników mineralnych; szczególnie ważne dla zdrowia kolan są: wapń, witamina D, witaminy z grupy B, kwasy omega-3 oraz białko;
  • dostosowany do potrzeb i możliwości wysiłek fizyczny;
  • dbałość o odpowiednią masę ciała;
  • miejscowe schładzanie okolicy rzepki za pomocą woreczków z lodem;
  • ograniczenie aktywności mogącej doprowadzać do zaostrzania objawów;
  • przyjmowanie suplementów diety zawierających siarczan chondroityny lub glukozaminy, kwas hialuronowy, kolagen, witaminę C oraz wyciągi z roślin (np. z kurkumy, zielonej herbaty, awokado, imbir), które mogą wspomóc odżywienie stawu.

Podobne usługi:

Kinesiotaping_small.jpg
Kinesiotaping
closeup-person-with-latex-glove-holding-needle-syringe-isolated-white-background.png
Terapia kwasem hialuronowym
kinezyterapia.jpg
Kinezyterapia
leczenie-barku.jpg
Leczenie chorób barku
artroskopia.jpg
Zabieg usunięcia ganglionu
reumatolog.png
Reumatolog
Ortopeda rozmawia z pacjentką w gabinecie
Ortopeda
rehabilitacja_small.jpg
Fizjoterapeuta
artroskopia.jpg
Artroskopia
chirurgia-ortopedyczna.jpg
Chirurgia ortopedyczna
Kinesiotaping_small.jpg
Kinesiotaping
Źródła
  1. R. Aleksandrowicz, R. Ciszek, K. Krasucki, Anatomia człowieka. Repetytorium na podstawie Anatomii człowieka A. Bochenka i M. Reichera, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
  2. A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
  3. D. Witoński, Chondromalacja – rozpoznanie czy nihilizm diagnostyczny, „Ortopedia. Traumatologia. Rehabilitacja” 2016, nr 5, s. 508–510.

Zobacz także

Ból gardła przy przełykaniu – o czym świadczy? Jakie badania zrobić?
Pierwsze objawyZdrowie na co dzieńLaryngologia

Ból gardła przy przełykaniu – o czym świadczy? Jakie badania zrobić?

Dolegliwość określana jako ból przy przełykaniu (odynofagia) to problem, który może mieć swoje źródło w stanach zapalnych, infekcjach, chorobach przełyku, a nawet nowotworach. Właściwa diagnoza oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe dla zdrowia i poprawy komfortu codziennego życia. Sprawdź, jakie badania zrobić, do jakiego lekarza się udać i jak leczyć ból gardła przy przełykaniu.

Zaparcia – co warto o nich wiedzieć? Przyczyny, dieta, leczenie
GastrologiaDietetykaZdrowie na co dzień

Zaparcia – co warto o nich wiedzieć? Przyczyny, dieta, leczenie

Zaparcia to dokuczliwy problem, z którym boryka się wiele osób. Choć często postrzega się je jako niegroźne, mogą one znacząco wpływać na jakość życia i ogólne samopoczucie.  Istnieje wiele skutecznych sposobów radzenia sobie z tą dolegliwością. Sprawdź, jakie są przyczyny zaparć, poznaj sprawdzone metody łagodzenia nieprzyjemnych objawów, a także główne zasady diety przy tej dolegliwości.

Jęczmień na oku – przyczyny, objawy, leczenie
OkulistykaZdrowie na co dzień

Jęczmień na oku – przyczyny, objawy, leczenie

Jęczmień na oku to dość powszechna i nieprzyjemna dolegliwość. Choć w większości przypadków nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, warto wiedzieć, skąd się bierze i jak sobie z nim radzić. Sprawdź, jakie są przyczyny i główne symptomy tej przypadłości i poznaj skuteczne metody leczenia jęczmienia na oku, zarówno te domowe, jak i wymagające konsultacji lekarskiej.