Wodogłowie – przyczyny, objawy, zalecane badania i leczenie
Udostępnij na:
Wodogłowie to nieprawidłowe nagromadzenie się płynu mózgowo-rdzeniowego w komorach mózgu, skutkujące zwiększonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym. Choć może wystąpić w każdym wieku, najczęściej dotyka noworodków, niemowląt i osób starszych. Przeczytaj, jakie objawy wodogłowia pojawiają się u poszczególnych pacjentów. Dowiedz się więcej na temat przyczyn, diagnozy i leczenia wodogłowia.
Spis treści
Czym jest wodogłowie?
Wodogłowie to stan, w którym dochodzi do nadmiernego gromadzenia się płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu. Ten przejrzysty płyn odgrywa kluczową rolę w ochronie i odżywianiu tkanki nerwowej, krążąc między komorami mózgu, przestrzenią podpajęczynówkową i rdzeniem kręgowym. Jednak gdy równowaga między produkcją a wchłanianiem płynu zostaje zachwiana, dochodzi do jego patologicznego gromadzenia, prowadzącego do powiększenia komór mózgu i wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego.
Zobacz także: Zapalenie opon mózgowych
Jakie są rodzaje wodogłowia?
Wodogłowie można podzielić na:
- Wodogłowie obstrukcyjne – spowodowane blokowaniem swobodnego przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego, najczęściej przez guzy, torbiele lub wady wrodzone układu nerwowego.
- Wodogłowie komunikujące – wynika z nadmiernej produkcji lub upośledzonego wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego, często w przebiegu zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych, krwawień wewnątrzczaszkowych lub wad wrodzonych.
- Wodogłowie normotensyjne – charakteryzuje się prawidłowym lub tylko nieznacznie podwyższonym ciśnieniem płynu mózgowo-rdzeniowego.
Zobacz także: Nadciśnienie tętnicze
Jakie są przyczyny wodogłowia?
Przyczyny wodogłowia można podzielić na wrodzone i nabyte. Do tych pierwszych należą wady rozwojowe układu nerwowego (np. rozszczep kręgosłupa, malformacja Chiariego), zespół Dandy’ego-Walkera, zwężenie wodociągu mózgu. Do nabytych przyczyn wodogłowia należą zaś: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, krwotoki wewnątrzczaszkowe, guzy mózgu, urazy głowy. W większości przypadków przyczyna wodogłowia pozostaje nieznana, szczególnie u osób dorosłych.
Czym objawia się wodogłowie?
Objawy wodogłowia różnią się głównie w zależności od wieku pacjenta i stopnia zaawansowania choroby.
Objawy wodogłowia u dzieci obejmują zwłaszcza:
- powiększenie obwodu głowy,
- uwypuklenie ciemiączka,
- uwypuklenie kości czołowej,
- poszerzenie żył skóry głowy,
- nudności i wymioty,
- senność, ospałość,
- brak apetytu,
- ból głowy,
- zaburzenia widzenia,
- opóźnienia rozwojowe,
- zaburzenia chodu i koordynacji ruchowej.
Zobacz także: Czy rezonans magnetyczny w ciąży jest bezpieczny?
Objawami wodogłowia u dorosłych są m.in.:
- bóle głowy,
- zmiany zachowania,
- zaburzenia funkcji poznawczych,
- trudności w chodzeniu,
- problemy z kontrolą zwieraczy,
- otępienie.
Jakie badania wykonuje się przy podejrzeniu wodogłowia?
Tylko szczegółowe badania pozwolą na rozpoznanie wodogłowia i odpowiadającej za nie przyczyny. Diagnostyka wodogłowia obejmuje w pierwszej kolejności wywiad i badanie fizykalne – ocenę obwodu głowy, ciemiączka, objaw Macewena. Wiele cennych informacji dostarczą badania obrazowe, w tym:
- badanie USG przezciemiączkowe (u noworodków i niemowląt),
- tomografia głowy,
- rezonans magnetyczny głowy,
- angio-TK z podaniem środka kontrastowego.
Dowiedz się więcej na temat rezonansu magnetycznego u dziecka.
W diagnostyce wodogłowia lekarz zleca również:
- cysternografię – ocenę krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego,
- badanie dna oka,
- pomiar ciśnienia w komorach i kanale kręgowym,
- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Na czym polega leczenie wodogłowia?
Leczenie wodogłowia jest najczęściej chirurgiczne i zależy od jego przyczyny:
- Leczenie wodogłowia obstrukcyjnego – usunięcie przyczyny blokady przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego (np. guza, torbieli), wytworzenie drogi odpływu płynu do innej jamy ciała (np. jama otrzewnej, prawy przedsionek serca).
- Leczenie wodogłowia komunikującego – założenie zastawki komorowo-otrzewnowej lub komorowo-przedsionkowej w celu odprowadzenia nadmiaru płynu, endoskopowa wentrykulostomia – wykonanie dodatkowego kanału dla odpływu płynu.
Leczenie farmakologiczne ma ograniczone zastosowanie i jest stosowane jako uzupełnienie terapii chirurgicznej. Wykorzystuje się głównie leki moczopędne (np. furosemid, acetazolamid) w celu normalizacji ciśnienia wewnątrzczaszkowego i glikokortykosteroidy w przypadku obrzęku mózgu.
Udostępnij na:
Zobacz także
Krwiomocz – czym jest? Kiedy zgłosić się do lekarza?
Krew w moczu – krwiomocz lub hematuria – to objaw, który może sygnalizować różnorodne schorzenia: od niegroźnych do poważnych. Dlatego każdy przypadek, niezależnie od nasilenia, wymaga konsultacji lekarskiej, aby ustalić źródło problemu i wdrożyć właściwe leczenie. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny obecności krwi w moczu i dowiedz się, jak przebiega diagnostyka.
Różowy październik – miesiąc świadomości raka piersi.
Październik oznacza nie tylko kalendarzową jesień, lecz także miesiąc świadomości dotyczącej raka piersi – stąd często spotykana nazwa „Różowy Październik” lub „Pink October”. To czas licznych inicjatyw mających na celu zwiększenie wiedzy na temat profilaktyki, diagnostyki oraz leczenia nowotworów piersi. Symbolem kampanii jest różowa wstążka, czyli wyraz solidarności z kobietami dotkniętymi tą chorobą. Sprawdź, jakie badania warto wykonać z tej okazji!
Przysadka mózgowa – funkcje i choroby związane z tym organem
Przysadka mózgowa, nazywana również gruczołem nadrzędnym, odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu podstawowych funkcji organizmu. Mimo swoich niewielkich rozmiarów – ma zaledwie 1 cm średnicy – jest odpowiedzialna za produkcję hormonów, które wpływają na wzrost, rozwój, metabolizm, rozrodczość oraz reakcje organizmu na stres. Zaburzenia w funkcjonowaniu tego organu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dowiedz się, jak zbudowana jest przysadka mózgowa, jakie hormony wytwarza oraz jakie choroby mogą jej dotyczyć.
