Pękające pięty - przyczyny i leczenie

Dlaczego pękające pięty to częsty problem?

Problem z pękającymi piętami może dotyczyć każdego niezależnie od wieku czy stylu życia. Na początku pięty stają się suche i szorstkie, a zbiegiem czasu zaczynają pękać – najpierw powierzchownie, z czasem głębiej tworząc płytkie lub głębokie szczeliny, które czasem mogą powodować ból i utrudniać chodzenie. W skrajnych przypadkach może dochodzić do krwawienia, stanów zapalnych lub infekcji.

Choć popękane pięty kojarzą się głównie z problemem estetycznym, nie warto ich lekceważyć. To może być sygnał, że skóra potrzebuje lepszej pielęgnacji, ale też pierwszy objaw problemów zdrowotnych.

W profilaktyce pękających pięt warto zadbać o higienę i pielęgnację stóp oraz odpowiednie nawodnienie organizmu. Istnieje szereg domowych sposobów, które poprawiają kondycję skóry pięt. Niestety są one skuteczne tylko wtedy, kiedy pęknięcia nie są zbyt głębokie. Z uciążliwym problemem pękających pięt warto zwrócić się o pomoc do podologa, który dobierze odpowiedni sposób dalszego postępowania. 

Jakie są przyczyny pękających pięt

Przyczyny pękania pięt są bardzo różnorodne. Mogą wynikać zarówno z czynników mechanicznych, jak i problemów natury medycznej.

Mechaniczne przyczyny pękających pięt

Pęknięcia na piętach powstają na skutek:

• niedostatecznego nawilżenia i natłuszczenia stóp - skóra na stopach, zwłaszcza w okolicy pięt, jest naturalnie grubsza i pozbawiona gruczołów łojowych, przez co łatwo ulega przesuszeniu.
• stosowania zbyt agresywnych metod złuszczania naskórka i drażniących skórę kosmetyków - używanie zbyt twardych tarek lub źle dobranych peelingów może dodatkowo podrażniać skórę, zamiast ją regenerować.
• noszenia niewłaściwego obuwia - zbyt cienka podeszwa klapek lub obuwia bez odpowiedniego podparcia łuku stopy zwiększa nacisk na pięty, co przyspiesza tworzenie się zrogowaceń.
• nadmiernego obciążenia mechanicznego - osoby z nadmierną masą ciała, oraz te, które długo stoją lub chodzą, są bardziej narażone na pękanie pięt. Podobna sytuacja ma miejsce u kobiet w ciąży.
• niesprzyjających warunków środowiskowych - niska wilgotność powietrza, gorące kąpiele oraz częsty kontakt z wodą może sprzyjać powstawaniu pęknięć na skórze pięt.

Zdrowotne przyczyny pękających pięt

Wśród przyczyn pękania skóry na piętach mających podłoże chorobowe wyróżnia się:

• schorzenia dermatologiczne, takie jak atopowe zapalenie skóry, egzema, grzybica stóp i łuszczyca,
• schorzenia ogólnoustrojowe takie jak choroby reumatyczne, cukrzyca (szczególnie typu 2), niedoczynność tarczycy lub zaburzenia krążenia,
• niedobory witamin i minerałów (np. witamina A, E, C, witaminy z grupy B, cynk, żelazo),
• indywidualne predyspozycje genetyczne.

Pękające pięty to zjawisko powszechne również u starszych osób, u których skóra nie jest już tak elastyczna i jędrna jak kiedyś.

Zobacz także: Zmiany na paznokciach w przebiegu chorób ogólnoustrojowych

Objawy pękających pięt - jak je rozpoznać?

Początkowe objawy pękających pięt mogą być mało zauważalne. Uczucie napięcia skóry, szorstkości oraz drobne zgrubienia są bardzo subtelne i mało kto zgłasza się z nimi do podologa. Z czasem jednak te zmiany mogą się pogłębiać. Pojawiają się zrogowacenia i powierzchowne pęknięcia, które wywołują dyskomfort podczas chodzenia. W kolejnym etapie tworzą się głębokie, bolesne szczeliny, które mają skłonność do krwawień i nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych. Nieleczone pęknięcia na piętach mogą przerodzić się w rany trudne do zagojenia, szczególnie u osób z chorobami przewlekłymi.

Zobacz także: Zapalenie rozcięgna podeszwowego – sposoby leczenia - Grupa LUX MED

Diagnostyka pękających pięt

Diagnostyka pękających pięt opiera się głównie na ocenie wizualnej stóp. Specjalista podolog lub dermatolog bada stopień zrogowacenia, głębokość pęknięć oraz ewentualne symptomy infekcji. Ważne jest także ustalenie przyczyny pojawienia się pękających pięt. Specjalista przeprowadza wywiad, aby dowiedzieć się o nawykach pielęgnacyjnych pacjenta, obciążeniu stóp, chorobach przewlekłych i innych czynnikach ryzyka związanych z pękającymi piętami. Dzięki tym informacjom może on zaproponować plan skutecznej terapii i uświadomić pacjenta jak wyeliminować czynnik powodujący pękanie pięt. Jeśli lekarz podejrzewa, że pękające pięty są spowodowane chorobą skóry, taką jak łuszczyca czy egzema, może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, np. biopsję skóry, badania laboratoryjne lub testy alergiczne, aby postawić diagnozę i wykluczyć inne przyczyny. W przypadku podejrzenia chorób ogólnoustrojowych lekarz dermatolog skieruje pacjenta do specjalisty z odpowiedniej dziedziny medycyny.

Leczenie pękających pięt

W zależności od rodzaju i zaawansowania zmian leczenie pękających pięt może obejmować profesjonalne usunięcie zrogowaciałego naskórka w gabinecie podologicznym lub dermatologicznym oraz zalecenie odpowiednich preparatów do codziennej, domowej pielęgnacji stóp.

Domowe sposoby na pękające pięty

Pękające pięty wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Krem na pękające pięty może zawierać mocznik, który działa wielokierunkowo - rozpulchnia skórę i zmiękcza zrogowaciały naskórek, wspomaga zatrzymywanie wody w naskórku (nawilża) i sprzyja jego złuszczaniu. Ważne jest działanie nawilżające, natłuszczające i złuszczające, dlatego stosowane kremy łączą te składniki: kwas glikolowy, gliceryna i oleje, by kompleksowo zadbać o kondycję skóry.

Dobre efekty przy pękających piętach daje również moczenie stóp w letniej wodzie z dodatkiem soli i wyciągów z ziół. Zmiękczają one bowiem naskórek, ułatwiając usunięcie warstwy zrogowaciałej.

Delikatne złuszczanie martwego naskórka na piętach za pomocą tarki do pięt, pumeksu lub pilników – to podstawowy sposób na pękające pięty. Zawsze należy ścierać pięty, które uprzednio zostały wymoczone, nigdy nie przeprowadza się tego zabiegu na suchej skórze, ponieważ może to wywołać podrażnienia.

Głębokie, krwawiące pęknięcia na skórze pięt narażone na podrażnienie i infekcje należy zabezpieczać przed infekcją za pomocą plastrów i opatrunków.

Kluczowe znaczenie dla zdrowia stóp ma też dobrze dobrane obuwie.

Profesjonalne leczenie pękających pięt

Jeśli domowe sposoby na popękane pięty nie działają, lub pomimo stosowania maści, kremów i wzmożonej pielęgnacji stóp problem wciąż powraca, warto skonsultować się z podologiem. Doświadczony i wykwalifikowany specjalista zaproponuje profesjonalne zabiegi usuwania zrogowaceń i zabezpieczy specjalistycznymi opatrunkami głębokie pęknięcia skóry. Podolog indywidualnie dobierze odpowiednie kremy i maści o silniejszym działaniu zmiękczającym i keratolitycznym, które pomogą utrzymać skórę pięt w dobrej kondycji i zapobiegną powtórzeniu się problemu. Poinstruuje też pacjenta, w jaki sposób należy dbać o skórę stóp na co dzień.

Jeśli pęknięcia są bolesne i bardzo głębokie, w skórę wdało się zakażenie lub wraz z pękaniem pięt pojawiły się inne, niepokojące objawy, konieczna będzie konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu. Być może w takiej sytuacji przyczyną pękających pięt są choroby współistniejące, które wymagają leczenia przyczynowego.

Profilaktyka — jak zapobiegać pękającym piętom?

W profilaktyce pękających pięt bardzo ważną rolę odgrywa regularna pielęgnacja i nawilżanie skóry stóp. Osoby z tendencją do nadmiernego rogowacenia i pękania skóry pięt powinny wykonywać zabiegi złuszczające, dostosowując ich częstotliwość do indywidualnych potrzeb skóry. Raz na około dwa tygodnie warto zastosować miękką tarkę lub pumeks, które pomogą zachować skórze elastyczność i miękkość. Do pielęgnacji dobrze jest włączyć także peeling dostępny w aptekach lub drogeriach.

Aby zminimalizować ryzyko powstawania pękających pięt, warto dobrać odpowiednie obuwie z dobrą amortyzacją i stabilizacją pięty. Najlepiej wybierać buty wykonane z naturalnych materiałów. Podeszwa obuwia powinna być wystarczająco szeroka, aby stopa mogła spoczywać na niej komfortowo i bez odczuwalnego ucisku. Obcas z kolei powinien być niezbyt wysoki i odpowiednio szeroki.

Bardzo ważne w zapobieganiu powstawania pękających pięt ma utrzymanie prawidłowej masy ciała i unikanie kosmetyków nadmiernie przesuszających skórę stóp.

Osoby cierpiące z powodu chorób przewlekłych objawiających się pękającymi piętami powinny regularnie kontrolować swój stan zdrowia i przestrzegać zaleceń lekarskich.

Kiedy pękające pięty wymagają wizyty u specjalisty?

Jeśli na skórze stóp obecne są głębokie i bolesne pęknięcia ze skłonnością do krwawień, warto udać się na wizytę do lekarza. Mają one bowiem skłonność do infekcji bakteryjnych i grzybiczych.

Konsultacji lekarskiej wymagają też pękające pięty, których stan nie poprawił się mimo stosowania intensywnej pielęgnacji w warunkach domowych przez dłuższy czas.

Pękające pięty powinny być również powodem do wizyty lekarskiej u osób ze stwierdzoną cukrzycą lub chorobami przewlekłymi.

Podsumowanie — skuteczne sposoby na pękające pięty

Pękające pięty są nie tylko nieestetyczne, ale mogą również świadczyć o problemach zdrowotnych. Przyczyną tej przypadłości nie zawsze jest brak niektórych witamin czy nieprawidłowa pielęgnacja stóp. Szorstkość i pękanie pięt mogą mieć też źródło w chorobach dermatologicznych lub ogólnoustrojowych. Ponieważ się pogłębiają, mogą sprawiać ból podczas chodzenia oraz są podatne na infekcje, to warto szybko podjąć środki zaradcze. W leczeniu pękających pięt kluczowa jest systematyczna pielęgnacja i eliminacja czynników ryzyka. Gdy jednak domowe sposób na pękające pięty nie pomagają, warto skorzystać z pomocy podologa lub udać się na konsultację do lekarza.