Zapalenie rozcięgna podeszwowego – objawy, sposoby leczenia
Udostępnij na:
Zapalenie rozcięgna podeszwowego to jedna z najczęstszych przyczyn występowania dolegliwości bólowych blisko pięty. Polega na przeciążeniu okolicy przyczepu rozcięgna podeszwowego do pięty. Jej rozpoznaniem i leczeniem zajmuje się ortopeda. Terapia opiera się głównie na farmakoterapii i rehabilitacji.
Spis treści
Szacuje się, że zapalenie rozcięgna podeszwowego dotyczy 10–15% populacji, jednak osobami szczególnie narażonymi na to schorzenie są biegacze, zwłaszcza długodystansowi. Dowiedz się, jakie są objawy i w jaki sposób leczyć zapalenie rozcięgna podeszwowego.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego – co to za przypadłość?
Rozcięgno podeszwowe to mocne pasmo łącznotkankowe, które ciągnie się od guzowatości kości piętowej do podstawy dystalnych części paliczków palców stopy. Struktura ta składa się z trzech części – przyśrodkowej, centralnej i bocznej. Rozcięgno podeszwowe wchodzi w skład układu mięśniowo-powięziowego. Odpowiada za ruchomość i stabilizację stopy podczas chodu i biegu. Nieleczone zapalenie rozcięgna podeszwowego może doprowadzić do nasilenia dolegliwości bólowych, zaburzeń chodu oraz problemów z założeniem standardowego obuwia.
Jedną z częstszych przypadłości, jakie dotykają rozcięgno podeszwowe stanowi proces zwyrodnieniowy powstający w wyniku przeciążenia mechanicznego rozcięgna, tzw. tendinopatia. Mimo nazwy, zapalenie rozcięgna podeszwowego nie jest wywołane procesem zapalnym. Typowe jest występowanie dolegliwości bólowych zlokalizowanych w brzuszno-przyśrodkowej części pięty. Ból staje się silniejszy w czasie rozciągania rozcięgna podeszwowego. Jego zaostrzenie można zaobserwować podczas wspinania się na palcach czy wchodzenia po schodach. Ból w zapaleniu rozcięgna podeszwowego jest też mocniejszy z rana i po dłuższym odpoczynku. To tzw. ból pierwszego kroku, gdyż największe nasilenie występuje przy pierwszych krokach. Po 10–15 min rozruszania się łagodnieje. Jednak w przypadku silnego uszkodzenia dolegliwości bólowe odczuwane są stale i nasilają się w wyniku obciążania.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego – przyczyny
Do rozwoju zapalenia rozcięgna podeszwowego stopy predysponuje wiele czynników, zwłaszcza takie jak:
- stopa wydrążona;
- nadmierna pronacja;
- praca stojąca;
- otyłość;
- przebyte urazy w obrębie kości piętowej;
- płaskostopie;
- wzmożone napięcie mięśnia brzuchatego łydki;
- słaba elastyczność ścięgna Achillesa;
- nierówna długość kończyn;
- błędy treningowe – przypadłość ta jest jedną z najczęściej spotykanych wśród biegaczy długodystansowych;
- źle dobrane obuwie.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Z dolegliwościami w obrębie stopy w pierwszej kolejności należy się zgłosić do ortopedy – specjalisty zajmującego się schorzeniami układu ruchu, m.in. diagnostyką i leczeniem zapalenia rozcięgna podeszwowego.
Jak rozpoznaje się zapalenie rozcięgna podeszwowego?
Po przeprowadzeniu badania podmiotowego (wywiadu) i badania przedmiotowego (oceny objawów zapalenia rozcięgna podeszwowego) w zależności od wskazań, lekarz zleca wykonanie badań obrazowych. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest USG. Pacjent może też otrzymać skierowanie na RTG w celu wykluczenia złamania kości piętowej oraz dodatkowe badania laboratoryjne z krwi. W razie niepewności diagnostycznej wykorzystuje się rezonans magnetyczny (MR), ponieważ podobne dolegliwości bólowe w obrębie tylnej części kości piętowej mogą występować m.in. w zapaleniu kaletki okolicy ścięgna Achillesa, zapaleniu przyczepu ścięgna Achillesa, tzw. chorobie Haglunda (nieprawidłowy kształt kości piętowej powodujący proces zapalny dalszej części ścięgna Achillesa).
Jak wyleczyć zapalenie rozcięgna podeszwowego?
Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego nie jest łatwe. W procesie terapeutycznym wykorzystywane są pomoce ortopedyczne (ortezy i wkładki do obuwia), których zadaniem jest odciążanie nacisku w obrębie pięty.
Lekarz przepisuje leki na zapalenie rozcięgna podeszwowego. Wykorzystuje się środki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Najczęściej zastosowanie mają niesteroidowe leki przeciwzapalne w postaci maści. W ciężkich przypadkach prowadzi się miejscowe obstrzykiwanie środkami przeciwzapalnymi. Tzw. blokada przy zapaleniu rozcięgna podeszwowego opiera się głównie na glikokortykosteroidach, w tym m.in. zawiesinie hydrokortyzonu w nowokainie.
Pacjent może też zostać skierowany na rehabilitację leczniczą. Pozytywne efekty w zapaleniu rozcięgna podeszwowego przynosi masaż (np. masaż głęboki tkanek, masaż kostkami lodu) i terapia ultradźwiękowa, laseroterapia niskoenergetyczna, jonoforeza, fonoforeza. Wykorzystuje się też falę uderzeniową (inaczej nazywaną falą akustyczną) – to fala gwałtownego wzrostu ciśnienia, kierowana na obszar, gdzie pacjent odczuwa przewlekły ból.
W leczeniu stosuje się elementy terapii manualnej połączonej z odpowiednim zestawem ćwiczeń na zapalenie rozcięgna podeszwowego, w tym m.in. ćwiczenia rozciągające rozcięgno i ścięgno Achillesa, ćwiczenia krótkich mięśni stopy, a także trening propriocepcji, czyli czucia głębokiego. Ponadto stosowany jest stretching (rozciąganie) powięzi podeszwowej, rolowanie stopy oraz kinesiotaping, czyli plastry zakładane przez specjalistę, które przyśpieszają gojenie.
W ciężkich przypadkach konieczne okazuje się leczenie operacyjne. Wykonuje się je, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi pożądanych rezultatów przez okres 3–6 miesięcy.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego – jak długo trwa leczenie?
Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego może trwać od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy. To, ile będzie trwała terapia, determinowane jest rozległością uszkodzenia i natężeniem towarzyszących mu objawów. Ważne, aby na czas powrotu do zdrowia osoby uprawiające biegi i inne sporty obciążające stopy zrobiły sobie kilkutygodniową przerwę. Kiedy miną dolegliwości, razem z fizjoterapeutą warto przedyskutować ewentualną zmianę techniki biegu i ustalić program treningowy.
Czy istnieje profilaktyka zapalenia rozcięgna podeszwowego?
Wskazane jest utrzymywanie właściwej masy ciała, noszenie odpowiednich butów (unikanie obuwia z twardą podeszwą, noszenie wygodnych butów z amortyzacją) i kontrola prawidłowej osi kończyny dolnej – unikanie koślawienia stopy. Ważne, aby pamiętać o aktywności fizycznej z odpowiednią rozgrzewką przed każdym treningiem oraz unikaniu przeciążeń.
Udostępnij na:
Zobacz także
Zapalenie krtani – przyczyny, objawy, leczenie
Krtań – istotna część układu oddechowego człowieka – odgrywa ważną rolę w procesie mowy i ochrony dolnych dróg oddechowych. Niestety, ten delikatny narząd może zostać dotknięty stanem zapalnym, określanym jako zapalenie krtani. Ta dolegliwość – choć często postrzegana jako niegroźna – może prowadzić do poważnych komplikacji, zwłaszcza u dzieci, jeśli nie zostanie właściwie zdiagnozowana i skutecznie leczona. Sprawdź, jakie są przyczyny, najważniejsze objawy i jak wygląda leczenie tej dolegliwości.
Zapalenie mieszków włosowych – przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie mieszków włosowych to częsta dolegliwość dermatologiczna, która dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn. W przebiegu tego schorzenia na skórze pojawiają się czerwone grudki, a towarzyszy im świąd i pieczenie. Choć w wielu przypadkach ma ono łagodny przebieg, niekiedy może prowadzić do groźniejszych powikłań, takich jak bolesne zmiany ropne. Sprawdź, jakie są przyczyny zapalenia mieszków włosowych i poznaj skuteczne metody jego leczenia oraz profilaktyki!
Ból gardła przy przełykaniu – o czym świadczy? Jakie badania zrobić?
Dolegliwość określana jako ból przy przełykaniu (odynofagia) to problem, który może mieć swoje źródło w stanach zapalnych, infekcjach, chorobach przełyku, a nawet nowotworach. Właściwa diagnoza oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe dla zdrowia i poprawy komfortu codziennego życia. Sprawdź, jakie badania zrobić, do jakiego lekarza się udać i jak leczyć ból gardła przy przełykaniu.
