Hipersomnia – przyczyny, objawy, leczenie

Niektóre osoby zadają sobie pytanie: „Dlaczego ciągle chce mi się spać i jestem zmęczona/zmęczony”? W takim przypadku szczególne znaczenie ma postawienie odpowiedniej diagnozy i przeprowadzenie szeregu badań, które pozwolą na ustalenie konkretnych przyczyn nadmiernej senności. Poznaj objawy hipersomnii i możliwe metody jej leczenia.

Co to jest hipersomnia?

Obecnie z różnego rodzaju zaburzeniami snu zmaga się duży odsetek osób. Hipersomnię można zdefiniować jako ciągłe zmęczenie i senność, a także brak energii i trudności z koncentracją. Zjawisko to dotyczy sytuacji, w której dana osoba przespała całą noc i teoretycznie nie powinna być zmęczona. Z jednej strony charakteryzuje się właśnie nadmierną sennością, a z drugiej bezsennością i problemami z zasypianiem. Oba przypadki powodują pojawianie się wielu negatywnych skutków dla organizmu, a codzienne funkcjonowanie jest zaburzone. Hipersomnia wymaga pomocy lekarskiej, dlatego warto skonsultować swój przypadek ze specjalistą.

Hipersomnię można zdiagnozować dopiero wtedy, gdy stan jest chroniczny, a więc trwa przynajmniej miesiąc. Nadmierna senność nie dotyczy więc sytuacji jednorazowych lub występujących raz na kilka tygodni. Dodatkowo brany pod uwagę jest czas snu, ponieważ dla niektórych odpowiedni czas może wynosić 6 lub 7 godzin, a dla innych 8 lub 9 godzin. Zwykle jednak w sytuacji, gdy czas snu przekracza codziennie 10 godzin, możemy mówić o nadmiernej ilości snu, a zmęczenie i brak energii nie powinny występować.

Jakie są objawy hipersomnii?

Do najważniejszych objawów hipersomnii można zakwalifikować:

• senność, zmęczenie i brak energii;
• chęć spania w różnych momentach, na przykład w trakcie oglądania telewizji, podczas spotkań towarzyskich;
• trudności z koncentracją i utrzymaniem uwagi;
• irytację, szczególnie związaną z chronicznym zmęczeniem.

Przyczyny hipersomnii

Hipersomnia może być wynikiem wielu różnych chorób, zwykle tych związanych z problemami ze snem, zaburzeniami hormonalnymi i innymi schorzeniami. Do przykładowych chorób wywołujących hipersomnię można zaliczyć:

• depresję;
• cukrzycę;
• uzależnienie od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych;
• narkolepsję, bezdech senny;
• uzależnienie od leków nasennych.

Hipersomnia pojawia się również w sytuacjach, gdy melatonina, nazywana też hormonem snu, jest wytwarzana w nadmiarze, w wyniku czego pojawiają się problemy hormonalne.

Diagnoza hipersomnii

Zdiagnozowanie hipersomnii nie jest prostym zadaniem, ponieważ nadmierna senność może być jednym z symptomów innych zaburzeń. Lekarze zwykle decydują się na przeprowadzenie kompleksowych badań, w skład których wchodzą:

• wywiad lekarski (ilość drzemek w ciągu dnia, czas snu w nocy i w dzień, objawy);
• tomografia głowy;
• przeprowadzenie kwestionariusza, tj. Skali Senności Epworth;
• test utrzymania czuwania;
• badanie EEG.

Jak leczyć hipersomnię?

Proces leczenia hipersomnii zwykle rozpoczyna się od metod behawioralnych, w tym terapii poznawczo-behawioralnej, przeprowadzanej przez psychoterapeutę. Polecane jest dbanie o odpowiednią higienę snu, a także spanie w nocy przez około 8–9 godzin. Dodatkowo chory powinien unikać wielu drzemek w ciągu dnia – zalecana jest maksymalnie jedna drzemka trwająca do 40 minut.

W sytuacji, gdy metody behawioralne nie przynoszą odpowiednich rezultatów, w terapię włączane są również leki. Do popularnych środków na receptę należą: modafinil, metylofenidat oraz selegilina. Czasami podawany jest także hydromaślan sodu, który ma działanie hamujące w odniesieniu do układu nerwowego, a tym samym zmniejsza skłonność do zasypiania oraz drzemek. Dawki leków zawsze ustala lekarz.

W procesie leczenia szczególne znaczenie ma utrzymanie balansu między snem, pracą, czynnościami domowymi i odpoczynkiem w ciągu dnia. Jeśli zauważasz u siebie objawy hipersomnii, warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże Ci odzyskać równowagę.