Trądzik skupiony – gdy zmiany skórne tworzą ogniska zapalne

Czym jest trądzik skupiony i dlaczego bywa tak trudny w leczeniu?

Trądzik skupiony to guzkowo-torbielowata postać trądziku pospolitego o wieloczynnikowej etiologii. Sprzyja mu stres, niewłaściwa dieta oraz zaburzenia hormonalne.

W przebiegu tej odmiany trądziku obserwuje się zgrupowane zaskórniki, guzy, cysty, ropnie mające wiele ujść, a także blizny. Zmiany chorobowe najczęściej lokalizują się na twarzy, plecach, pośladkach, jak również na ramionach. Przebieg trądziku skupionego w porównaniu do innych postaci tej choroby jest z reguły cięższy i wymaga długotrwałego leczenia. W większości przypadków choroba dotyczy mężczyzn, choć spotkać ją można także u kobiet, niezależnie od wieku.

Trądzik skupiony pojawia się w wyniku nadmiernego wytwarzania łoju, zatykania i rogowacenia ujść mieszków włosowych, co prowadzi do powstawania odczynów zapalnych i tym samym zmian trądzikowych.

Sprawdź również: Trądzik hormonalny

Objawy trądziku skupionego – sygnały ostrzegawcze na skórze

U osób cierpiących z powodu trądziku skupionego obserwuje się różne zmiany skórne. Widoczne są rozległe, liczne zaskórniki, zarówno otwarte jak i zamknięte, krostki czy grudki. W dalszym etapie ropne torbiele i zmiany naciekowe zlewają się ze sobą. Mają one skłonność do samoistnego pękania, co wywołuje ból. Proces gojenia jest długi i pozostawia po sobie liczne blizny i przebarwienia. 

Zmiany skórne w trądziku skupionym lokalizują się głównie na twarzy, plecach, klatce piersiowej i ramionach, czyli tam, gdzie jest najwięcej gruczołów łojowych.

Sprawdź również: Trądzik ropowiczy

Trądzik skupiony a czynniki ryzyka

Warto mieć świadomość, że istnieją pewne czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia trądziku. Wśród nich wymienić można:

• zaburzenia gospodarki hormonalnej,
• reakcje immunologiczne,
• chroniczny stres,
• indywidualne predyspozycje genetyczne,
• nieprawidłową dietę.

Istotną rolę w powstawaniu trądziku skupionego odgrywają również nadwaga, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów oraz niewłaściwa pielęgnacja skóry. Zanieczyszczone powietrze i narażenie na nadmierne promieniowanie słoneczne również negatywnie wpływają na kondycję skóry. Dlatego warto zminimalizować ekspozycję na te czynniki, dbając o zdrowy tryb życia i właściwą pielęgnację.

Dlaczego trądzik skupiony często pozostawia blizny?

Trądzik skupiony to ciężka odmiana trądziku, której leczenie trwa dość długo. W jej przebiegu dochodzi do powstania dużych zaskórników, torbieli ropnych i głębokich nacieków na skórze z tendencją do skupiania się - tworzące się zmiany są mniej lub bardziej rozległe.

Cysty i torbiele lokalizują się na różnej głębokości w obrębie skóry właściwej. Często pękają - powodując proces zapalny i uszkodzenie naskórka oraz głębszych warstw skóry. W miejscu uszkodzenia dochodzi do nieprawidłowego gojenia i, w efekcie, formowania się tkanki łącznej i nieprawidłowej syntezy kolagenu. W efekcie tego powstają blizny, które mogą być przerośnięte, zagłębione, hipertroficzne lub odbarwione. W związku z tym, że  są one bardzo widoczne, często skutkują obniżeniem samooceny u chorego.

Skuteczne leczenie trądziku skupionego – od farmakologii po zabiegi dermatologiczne

Leczenie trądziku skupionego powinno odbywać się na kilku płaszczyznach. Potrzebne jest tu leczenie skojarzone (połączenie terapii miejscowej z doustną) i prowadzi je lekarz dermatolog. Kluczowa jest pielęgnacja skóry. Podstawą farmakoterapii doustnej są antybiotyki oraz retinoidy (pochodne witaminy A). Pierwszy rodzaj leków to najczęściej antybiotyki z grupy tetracyklin lub makrolidów. Są one wskazane w umiarkowanych i ciężkich postaciach trądziku, często w połączeniu z innymi lekami stosowanymi miejscowo.  Nie mogą ich zażywać jednak kobiety w ciąży. Jednym z najskuteczniejszych preparatów  w leczeniu trądziku, działającym na wszystkie jego etapy, jest izotretynoina. Musi być stosowana pod ścisłą kontrolą lekarską. Preparat ten hamuje aktywność gruczołów łojowych działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Dodatkowo miejscowo, w celu zmniejszenia zaskórników i ograniczenia ich rozprzestrzeniania stosuje się retinoidy, kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu. Preparaty te mają działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, złuszczające, zmniejszające przebarwienia.

Wśród pozostałych preparatów zmniejszających nowe zmiany trądzikowe wyróżnia się:

• kwas salicylowy, który działa seboregulująco, złuszczająco, przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Pomaga odblokować  pory, redukuje ilość wydzielanego sebum, zapobiega powstawaniu nowych zmian trądzikowych, wygładza skórę oraz przyspiesza gojenie się już istniejących,
• nadtlenek benzoilu, który ma właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwłojotokowe i keratolityczne (złuszczające). Stymuluje też syntezę kolagenu i procesy gojenia,
• kwas azelainowy, który ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjnie, rozjaśnia przebarwienia i delikatnie złuszcza skórę. Wpływa też na proces gojenia się skóry. 

W leczeniu trądziku skupionego wspomagająco wykorzystuje się także różnego rodzaju zabiegi kosmetyczne i dermatologiczne: peelingi, laser, krioterapię, mikrodermabrazję, kwasy oraz enzymy. Przed zabiegiem wskazana jest konsultacja lekarska. Leczenie trądziku skupionego bywa długotrwałe i mogą występować okresy remisji i zaostrzenia objawów. Najważniejsze jest, by jak najszybciej zgłosić się do dermatologa. Wtedy szanse na wyleczenie tej dolegliwości są znacznie większe.

Pielęgnacja skóry z trądzikiem skupionym – co pomaga, a co szkodzi

Codzienna pielęgnacja skóry z trądzikiem skupionym wymaga zachowania pewnych zasad. Przede wszystkim trzeba unikać w składzie kosmetyków substancji takich jak gliceryna, niektóre alkohole, woski, masła i oleje. To substancje, które owszem, wspomagają nawilżanie skóry, jednak zatykają pory, co w przypadku trądziku skupionego może całkowicie zablokować ujścia gruczołów łojowych. Wybierając kosmetyki do pielęgnacji skóry trądzikowej, warto sięgać po produkty bogate w kwas salicylowy – ceniony za swoje właściwości złuszczające i przeciwzapalne.

W walce z niedoskonałościami pomocny jest również nadtlenek benzoilu, który uwalniając wolne rodniki tlenowe, hamuje rozwój i rozprzestrzenianie bakterii odpowiedzialnych za powstawanie trądziku. Nieocenione we właściwej pielęgnacji skóry są również hydrolaty i wyciągi roślinne, które działają oczyszczająco i łagodząco.

Dużym błędem w codziennej pielęgnacji skóry skłonnej do trądziku skupionego jest zbyt częste jej mycie i oczyszczanie. Powoduje ono bowiem nadmierne przesuszanie skóry i nasilenie zmian trądzikowych.

Temat pielęgnacji cery trądzikowej jest bardzo szeroki. Przede wszystkim należy ją dostosować indywidualnie do aktualnego stanu cery. Pomocna w tym okaże się wizyta u kosmetologa i obserwacja, jak skóra reaguje na zastosowane kosmetyki.

Dieta i styl życia w redukcji objawów trądziku skupionego

Trądzik skupiony to problem, na który bardzo duży wpływ ma dieta i ogólny styl życia. Niewłaściwe odżywianie może znacząco pogorszyć kondycję cery trądzikowej, dlatego warto mieć świadomość co jeść, a czego unikać.

Wybieranie wysoko przetworzonej, bogatej w cukry i tłuszcze trans żywności prowadzi do zaostrzenia zmian trądzikowych. Narażenie na chroniczny stres, brak aktywności fizycznej i niedostateczna ilość snu również nie sprzyja zdrowej cerze.

Jak zatem skomponować posiłki, mając skłonność do trądziku? Otóż warto wprowadzić do diety gotowane lub pieczone ryby i chude mięso. To zdrowe źródło białka i nienasyconych kwasów omega-3. Owoce i warzywa spożywane w dużej ilości to bogactwo witamin i mikroelementów. 

Nie należy też zapominać o odpowiednim nawodnieniu – minimum dwa litry wody dziennie to podstawa. Unikanie spożycia alkoholu i zerwanie z nałogiem palenia papierosów przyniosą również korzyści dla skóry i całego organizmu.

Zdrowy styl życia to oprócz farmakoterapii i odpowiedniej pielęgnacji skóry podstawa do walki z trądzikiem skupionym.

Zapobieganie nawrotom trądziku skupionego – plan długoterminowy

Aby zminimalizować ryzyko nawrotu trądziku skupionego, warto zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry i zdrową dietę. Nie należy pod żadnym pozorem wyciskać zmian skórnych, nawet jeśli powodują dyskomfort, czy bolą. Każde zmiany skórne w trądziku skupionym wymagają konsultacji lekarskiej, zastosowania odpowiedniego leczenia oraz stworzenia długofalowego planu pielęgnacji skóry.

Trądzik skupiony może nasilać się pod wpływem różnych produktów spożywczych i substancji czynnych zawartych w kosmetykach. Dlatego tak ważna jest obserwacja, w jakich sytuacjach dochodzi do zaostrzenia, a w jakich do złagodzenia objawów choroby.