Czasy, w których aparaty ortodontyczne nosiły głównie dzieci i nastolatkowie, odeszły w zapomnienie. Obecnie co czwarty pacjent, który decyduje się na korektę wad zgryzu, to osoba po czterdziestce. Ich głównym dylematem jest wybór metody leczenia: ortodonci proponują klasyczne rozwiązania, tj. metalowe aparaty, lub bardziej dyskretne, np. aparaty lingwalne czy nakładki. Sprawdź, jakie są wady i zalety wymienionych rozwiązań i czym kierować się przy wyborze!

Spis treści
Aparaty ortodontyczne – jakie są rodzaje?
W ciągu ostatnich dwóch dekad leczenie ortodontyczne przeszło widoczną ewolucję: aparaty, które kiedyś były metalowymi konstrukcjami widocznymi na zębach, dziś mogą być praktycznie niewidoczne i bardziej komfortowe w noszeniu. Wciąż jednak można swobodnie wybierać między klasycznymi i nowoczesnymi rozwiązaniami.
Aparaty ortodontyczne – klasyka
Metalowy aparat stały to tradycyjny model. Składa się z metalowych zamków przyklejonych do zębów, połączonych drutami i gumkami. Są trwałe i skuteczne, ale bardzo widoczne. Aparaty z estetycznymi zamkami – podobne do metalowych – są wyposażone w zamki wykonane z materiałów takich jak ceramika lub szafir, co zmniejsza ich widoczność na zębach. Do klasycznych rozwiązań można zaliczyć również aparaty ruchome z widocznymi drucikami.
Aparaty ortodontyczne – nowoczesność
Wśród nowoczesnych rozwiązań należy wymienić aparaty lingwalne, czyli modele przyklejone do wewnętrznej strony zębów, dzięki czemu są całkowicie niewidoczne, oraz nakładki wykonane z przezroczystego tworzywa sztucznego. Zmienia się je co kilka tygodni, stopniowo prostując zęby. W tej grupie są również aparaty samoligaturujące, będące nowoczesną wersją aparatów stałych. Zamiast gumek, używa się w nich specjalnych klamek, dzięki którym siła działająca na zęby jest bardziej precyzyjna.
Przeczytaj również: Aparat ortodontyczny dla dorosłych.
Zalety i wady aparatów ortodontycznych
Każde z wymienionych rozwiązań ma zarówno zalety, jak i wady. Poznanie ich z pewnością pomoże w wyborze metody leczenia, jednak należy pamiętać, że rodzaj aparatu musi być przede wszystkim dostosowany do charakteru i stopnia zaawansowania wady zgryzu.
Klasyczne aparaty ortodontyczne – zalety i wady
Ich niewątpliwą zaletą jest szeroka dostępność oraz cena, ponieważ to zazwyczaj najtańsze aparaty ortodontyczne. Metalowe zamki są bardzo wytrzymałe i trudno je uszkodzić, a ich skuteczność w leczeniu różnych wad zgryzu nie budzi wątpliwości. W trakcie leczenia ortodonta może łatwo wprowadzać zmiany w ustawieniu drutów, co pozwala na precyzyjne korygowanie ustawienia zębów.
Jednak z drugiej strony zamki i druciki są wyraźnie widoczne na zębach, co może być problemem dla osób, które chcą ukryć fakt noszenia aparatu. Metalowe elementy mogą powodować większy dyskomfort w pierwszych dniach noszenia oraz zwiększać ryzyko otarć w kącikach ust. Konstrukcja metalowych aparatów stałych utrudnia też higienę jamy ustnej – szczotkowanie zębów trwa dłużej i wymaga większej precyzji.
Nowoczesne rozwiązania w ortodoncji – zalety i wady
Dzięki nowym technologiom i materiałom leczenie ortodontyczne stało się bardziej komfortowe i dyskretne, jednak wciąż nie jest pozbawione wad. Przykładowo, aparaty lingwalne są całkowicie niewidoczne, ponieważ znajdują się po wewnętrznej stronie zębów, ale powodują trudności w utrzymaniu higieny jamy ustnej. Przezroczyste nakładki są niewidoczne, a przy tym można je zdjąć na czas jedzenia lub mycia zębów. Pozwalają więc utrzymać higienę jamy ustnej, ale raczej nie będą nadawały się dla osób, które mają skomplikowane wady zgryzu. W porównaniu do klasycznych aparatów stałych, aparaty samoligaturujące zmniejszają tarcie między drutem a zamkiem, dzięki czemu proces leczenia może przebiegać szybciej.
Aparat ortodontyczny klasyczny czy nowoczesny – co wybrać?
Wybór aparatu ortodontycznego może być sporym wyzwaniem. Zależy od wielu czynników, takich jak:
- rodzaj i stopień zaawansowania wady – podczas wizyty początkowej ortodonta ocenia charakter wady i proponuje najskuteczniejsze rozwiązanie. Zastosowanie bardziej dyskretnych rozwiązań, w tym przezroczystych nakładek, nie zawsze jest możliwe;
- budżet – jeśli jesteś w stanie przeznaczyć więcej pieniędzy na leczenie ortodontyczne, możesz zdecydować się na nowocześniejsze rozwiązania; jeżeli zależy ci przede wszystkim na skuteczności, postaw na te mniej estetyczne, ale równie skuteczne i tańsze opcje;
- estetyka – jeśli wykonujesz zawód, w którym wygląd zewnętrzny jest szczególnie ważny, najlepiej sprawdzą się aparaty lingwalne lub nakładki;
- indywidualne preferencje – jeśli wadę zgryzu da się skorygować za pomocą każdego dostępnego rozwiązania, możesz brać pod uwagę wyłącznie własne preferencje, np. komfort noszenia, łatwość utrzymania higieny jamy ustnej czy poczucie estetyki.
Zobacz także: Leczenie Invisalign vs tradycyjny aparat – czy leczenie różni się ceną?