Psychoonkologia

Czym zajmuje się psychoonkolog?

Psychoonkolog to najczęściej psycholog, który skończył studia w zakresie psychoonkologii, czyli interdyscyplinarnej, dość młodej dziedziny nauki.

Psychoonkolodzy pracują w szpitalach i poradniach, a zakres ich działań obejmuje następujące obszary:

• Pomoc psychologiczna pacjentom onkologicznym i ich rodzinom – polega na łagodzeniu bólu psychicznego po diagnozie, przedstawieniu obiektywnego obrazu choroby, próbie jej zaakceptowania i wypracowania własnej strategii radzenia sobie z nią. Bliscy mogą liczyć na wsparcie psychologiczne oraz pomoc w pozytywnej komunikacji z chorym członkiem rodziny. Psychoonkolog może poprowadzić zarówno psychoterapię indywidualną, jak i terapię z udziałem całej rodziny.
• Profilaktyka przeciwnowotworowa – to suma wszystkich inicjatyw, które mają podnieść społeczną świadomość na temat chorób nowotworowych oraz metod ich zapobiegania.
• Edukacja personelu medycznego na oddziałach onkologicznych – psychoonkolog pomaga lekarzom, pielęgniarkom i studentom medycyny wypracować prawidłowy wzór komunikacji z pacjentem chorym na nowotwór.

Na pomoc psychoonkologa mogą liczyć wszyscy pacjenci onkologiczni, bez względu na rodzaj i stadium choroby. Ponadto specjalista wspiera nie tylko samego chorego, lecz również jego rodzinę – pokazuje im, jak odzyskać równowagę psychiczną, która wzmacnia proces zdrowienia.

Kiedy udać się do psychoonkologa? Wskazania

Do psychoonkologa warto zgłosić się w następujących przypadkach:

• Tuż po otrzymaniu diagnozy choroby nowotworowej – dla wielu osób rak jelita grubego czy szyjki macicy to przede wszystkim szok. Informacja często wywraca życie do góry nogami, a psychoonkolog może pomóc zaakceptować chorobę, „oswoić się z nią” i podejść do niej bez lęku.
• W trakcie obciążającego leczenia, bez względu na to, czy jest to długotrwała chemioterapia, czy np. leczenie raka endometrium nieco łagodniejszymi metodami, zarówno pacjent, jak i jego rodzina mogą mieć chwile zwątpienia. Rozmowy z psychoonkologiem pomogą odnaleźć motywację do aktywnego zaangażowania się w proces zdrowienia.
• W trakcie nawrotu choroby – aby na nowo wypracować metody radzenia sobie z nią, „oswoić” lęk.
• W okresie remisji choroby – psychoonkolog pomoże odnaleźć się w nowej sytuacji, jaką jest życie bez objawów choroby i nauczy, jak spokojnie obserwować swój organizm i bez paniki reagować na niepokojące symptomy.
• Przed operacją, kiedy często następuje eskalacja stresu zarówno u chorego, jak i u jego rodziny.
• W jakiejkolwiek sytuacji, gdy pojawi się apatia, zaburzenie poczucia bezpieczeństwa lub zwątpienie związane z chorobą nowotworową.

Psychoonkolodzy skupiają się także na budowaniu systemu wsparcia wewnętrznego – czyli poczucie własnej wartości pacjenta oraz wsparcia zewnętrznego, które stanowią jego rodzina, przyjaciele i współpracownicy.

Jak wygląda pomoc psychoonkologiczna w LUX MED Harmonia?

Pomoc psychoonkologiczna różni się w zależności od tego, w jakiej sytuacji jest obecnie pacjent – czy jest to etap diagnozy, etap przedoperacyjny, pooperacyjny, leczenie długotrwałe, czy remisja. Psychologowie i psychoterapeuci powinni dostosować rodzaj i formy działania do potrzeb pacjenta i rodziny i chorego.

Pomoc psychologiczna, udzielana w ramach konsultacji nakierowana jest na:

• zmniejszenie oddziaływania mitów dotyczących choroby,
• poszerzenie wiedzy pacjentów i rodzin o ważnych aspektach, chorowania i leczenia,
• zmianę nastawień i postaw wobec diagnozowania, leczenia,
• zmianę nawyków,
• zmianę stylu życia,
• wypracowanie nowego sposobu bycia w świecie,
• wykorzystanie doświadczenia, jakim jest choroba dla rozwoju i zmiany,
• poprawienie relacji z otoczeniem.

W pracy z pacjentami wykorzystuje się techniki terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). Bardzo istotnym punktem w działaniach terapeutycznych jest psychoedukacja pacjenta, wskazanie konkretnych technik zmiany postaw i myśli, sposobów redukcji stresu oraz poprawy samopoczucia np. relaksacja lub nauka oddychania.

Co leczy psychoonkolog?

Psychoonkolog to specjalista, który ma bardzo konkretne zadanie – wspiera chorego w procesie zdrowienia, odpowiadając na potrzeby jego psychiki. Nie od dziś wiadomo, że nastawienie człowieka ma ogromny wpływ na leczenie chorób – jeśli jest dobre, proces leczenia może przebiegać szybciej i łatwiej, a jeśli pojawia się marazm czy zniechęcenie, terapia często nie przynosi oczekiwanych skutków.

Jeśli psychoonkolog jest psychologiem, nie ma uprawnień do wystawiania skierowań i recept. Potrafi jednak świetnie rozpoznać objawy depresji. A ta choroba – niezależnie od terapii nowotworu – wymaga konsultacji z psychiatrą i ustalenia bezpiecznego leczenia farmakologicznego.

Psychoonkolog dąży również do poprawy relacji w rodzinie chorego. Choroba nowotworowa dotyka nie tylko jednostkę, lecz także cały system rodzinny – bliskich chorego, rodziców, dzieci, małżonków i partnerów. Oni też chcą odnaleźć się w nowej sytuacji i dowiedzieć się, jak właściwie wspierać swojego bliskiego. W tym sensie psychoonkolog może „leczyć” relacje rodzinne.

Jak przebiega i ile trwa konsultacja u psychoonkologa?

Pomoc psychologiczna jest przede wszystkim dostosowana do indywidualnych potrzeb chorego. Różni się w zależności od tego, w jakiej sytuacji znajduje się obecnie pacjent.

Podczas pierwszej konsultacji psychoonkolog przeprowadza szczegółowy wywiad, zadaje pytania o największe trudności i obawy związane z chorobą nowotworową. Podczas kolejnych spotkań – na które chory może zgłosić się sam lub z członkami rodziny – specjalista nadal uważnie słucha i prezentuje metody radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami.

Konsultacja psychoonkologiczna trwa zazwyczaj ok. 50 min, a zdecydowaną większość tego czasu zajmuje rozmowa. Najlepsze efekty przynosi terapia, która składa się z ok. 10-12 regularnych spotkań. Czas trwania leczenia zależy od indywidualnych potrzeb chorego.

Psychoonkologiczne wsparcie także dla rodziny

Bardzo często wsparcie psychoonkologa obejmuje także bliskich pacjenta – otrzymana diagnoza wpływa na funkcjonowanie całej rodziny. Przystosowanie się do nowej sytuacji będzie inne w zależności od tego: kto zachorował, jaką odgrywał rolę w rodzinie, jakie było znaczenie emocjonalne osoby chorej dla poszczególnych członków rodziny.

W czasie choroby zarówno chory, jak i jego bliscy przeżywają trudne uczucia: rozpacz, smutek, uczucie zagrożenia, przerażenie. Pojawia się złość i gniew, spowodowane bezsilnością. Lęk i obawa przed śmiercią są wpisane w każdy etap choroby nowotworowej. Jest to spowodowane stereotypowym myśleniem o chorobie nowotworowej, brakiem specjalistycznej wiedzy, ale także doświadczeniami osobistymi.

W pracy z rodziną chorego psychoonkolog kładzie nacisk głównie na poprawę skutecznego radzenia sobie ze stresem, zmiany w relacjach (opieka, pielęgnacja), przystosowanie się do nowej sytuacji, a także efektywną komunikację. Omawia negatywne emocje i indywidualne trudności.

Psycholog pomoże rodzinie w:

• zrozumieniu i akceptacji rozpoznania i leczenia,
• radzeniu sobie w sytuacjach trudnych,
• uświadomieniu długoterminowość działań,
• rozmowach o śmierci i umieraniu,
• poradzeniu sobie z lękiem, przygnębieniem, rozpaczą,
• zmianie hierarchii ważności i wartości,
• zmianie struktury rodziny.

Jak przygotować się do wizyty u psychoonkologa?

Aby dobrze przygotować się do wizyty u psychoonkologa, pacjent może zanotować wszystkie trudności oraz psychiczne dolegliwości, jakie odczuwa w związku z chorobą nowotworową. Podczas pierwszej wizyty warto mieć przy sobie dokumentację medyczną, aby psychoonkolog zobaczył, na jakim etapie jest pacjent i z jakimi problemami zdrowotnymi się zmaga.

Psychoonkolog prywatnie w LUX MED Harmonia

Na konsultację psychoonkologiczną w Poradni Zdrowia Psychicznego LUX MED Harmonia możesz umówić się na trzy sposoby:

• dzwoniąc na infolinię pod numer telefonu: 22 275 96 29,
• rejestrując się online przez Portal Pacjenta LUX MED,
• zapisując się prywatnie w wybranej Przychodni LUX MED.

Naszym pacjentom oferujemy możliwość przyjścia na wizytę do wybranego oddziału, wizyty domowe (psychoonkolog przychodzi do domu), konsultacje psychoonkologiczne online, dzięki wygodnej platformie internetowej. Aby poznać koszt konsultacji psychoonkologicznej, sprawdź nasz aktualny cennik usług.

Czy do psychoonkologa trzeba mieć skierowanie?

Aby umówić się na konsultację psychoonkologiczną w LUX MED Harmonia, nie potrzebujesz skierowania. Wizyty odbywają się prywatnie.

Pacjenci onkologiczni są objęci szczególną troską ze strony Grupy LUX MED – oferujemy pacjentom pomoc kadry specjalistów i pakiet usług w szpitalach LUX MED Onkologia w Warszawie. Nasze specjalistyczne ośrodki zajmują się leczeniem m.in. nowotworów układu pokarmowego, nowotworów piersi, zachowawczym i chirurgicznym leczeniem onkologicznym.

Wsparcie psychoonkologiczne to ważny element walki z chorobą. Podnosi jej skuteczność, daje pacjentowi wyraźną ulgę, ale także konkretne umiejętności radzenia sobie. Zapraszamy na konsultacje pacjentów leczących się onkologicznie, ale także ich bliskich. Możemy zrobić wiele, by poprawić jakość funkcjonowania chorych w trudnym czasie choroby.