Infekcja górnych dróg oddechowych u dzieci – wszystko, co musisz wiedzieć

Katar

Katar jest najczęstszym objawem infekcji wirusowej, który ustępuje samoistnie wraz z powrotem do zdrowia. U małych dzieci katar często potrafi trwać dłużej, nawet ponad 2 tygodnie. Z uwagi na niedojrzałość układu odpornościowego przed pełnym wyzdrowieniem może dojść do ponownej infekcji, z tego powodu małe przedszkolaki przez szereg tygodni potrafią być zakatarzone.

Jak złagodzić objawy kataru:

• Nawilżanie powietrza w domu i zachęcanie dziecka do spożywania jak największej ilości płynów
• Oczyszczanie nosa kilka razy dziennie. Można korzystać z preparatów wody morskiej 3-5 razy dziennie. Niemowlętom należy często odciągać wydzielinę aspiratorem, a jeżeli dziecko samo potrafi wydmuchiwać nos należy często mu o tym przypominać
• W razie uczucia zatkania nosa można zastosować doraźnie krople obkurczające błonę śluzową nosa przeznaczone dla dzieci 3 - 4 razy dziennie nie dłużej niż 5 dni. Zapytaj farmaceutę w aptece o preparaty wody morskiej i krople do nosa dla dzieci.

Kiedy należy skonsultować się z pediatrą:

• Katar występuje u noworodka lub niemowlęcia poniżej 3 miesiąca życia, a oczyszczanie noska powyższymi metodami jest nieskuteczne lub towarzyszą mu inne niepokojące dolegliwości, np. trudności przy karmieniu piersią lub z butelki (problemy ze ssaniem, przerywanie karmienia z płaczem)
• U dziecka starszego katar przewleka się powyżej 7 dni, nie zmniejsza się po zastosowaniu powyższych metod, a także pojawiają się takie objawy jak: nasilony ból głowy, obrzęk i ból okolicy oczodołów i twarzy, gorączka u dzieci starszych utrzymująca się powyżej 3 dni,
• U dziecka pojawia się duszność lub świszczący oddech,
• Twoje dziecko choruje na cukrzycę, astmę, niewydolność nerek lub inną chorobę przewlekłą lub wrodzoną
• Występuje gorączka > 38 st. C ze słabą reakcją na leki przeciwgorączkowe lub trwająca powyżej 3 dni bez cech ustępowania

UWAGA! Sam żółty czy zielony katar nie świadczy o zakażeniu bakteryjnym i nie jest wskazaniem do podania antybiotyku. Może być przejawem naturalnego ustępowania infekcji.

Kaszel

Kaszel jest ważnym odruchem obronnym. Często jest wynikiem spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, ale też może być związany z zaleganiem wydzieliny w drogach oddechowych.

Kaszel szczekający jest typowy dla zapalenia krtani, może towarzyszyć mu duszność, często występuje i nasila się w nocy. W takiej sytuacji w warunkach domowych najprostszym sposobem może być otwarcie okna w pokoju chorego dziecka, szczególnie że zwykle objawy zapalenia krtani występują w okresach jesienno-zimowych oraz zastosowanie inhalacji z zimnej soli fizjologicznej (schłodzonej w lodówce). Przy wystąpieniu kaszlu szczekającego konieczna jest niezwłoczna konsultacja lekarska, a w przypadku nasilonych objawów i duszności wezwanie karetki pogotowia.

Jak złagodzić objawy kaszlu:

• Wietrzenie i utrzymywanie odpowiedniego poziomu nawilżenia powietrza.
• Inhalacje z soli fizjologicznej, które ułatwią odksztuszanie wydzieliny.
• Podawanie dziecku ciepłych płynów o neutralnym smaku lub na bazie miodu (dzieci > 3 lat).
• Przy mokrym kaszlu oklepywanie pleców ręką ułożoną w kształcie „łódeczki" (przed jedzeniem - nigdy po), po ułożeniu dziecka na brzuchu z tułowiem ułożonym wyżej, a głową niżej.
• Syropy przeciwkaszlowe na kaszel suchy nie są zalecane do rutynowego stosowania. W mokrym kaszlu stosujemy syropy wykrztuśne, można je podawać powyżej 2 roku życia, kiedy dziecko potrafi lepiej odkrztuszać. Trzeba pamiętać, aby podawać je nie później niż do godz. 17.00. Zapytaj farmaceutę w aptece o preparaty rozrzedzających wydzielinę dostosowane do wieku.
• Przy dużej ilości wydzieliny spływającej po tylnej ścianie gardła warto dziecko układać wyżej do snu.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem:

• Kaszel występuje u noworodka i niemowlęcia poniżej 3 miesiąca życia,
• u dziecka starszego oprócz kaszlu, kataru wystąpiła gorączka, która przekracza 39 stopni lub słabo reaguje na leki i utrzymuje się powyżej 3 dni,
• u dziecka występują trudności w oddychaniu, ma przyspieszony oddech, wciąga przy oddychaniu mostek, międzyżebrza, przeponę, występuje świszczący oddech,
• kaszel pojawił się nagle po jedzeniu, zakrztuszeniu,
• dziecko odkrztusza wydzielinę w której jest krew,
• kaszel jest szczekający, krtaniowy lub bardzo silny, prowadzi do wymiotów,
• podczas kataru doszło do obrzęku twarzy lub powiek,
• domowe leczenie kaszlu, kataru nie przynosi poprawy w ciągu 3-5 dni,
• dziecko choruje na cukrzycę, astmę, niewydolność nerek lub inną chorobę przewlekłą lub wrodzoną.

Ból gardła

Ból gardła u dzieci najczęściej towarzyszy infekcjom wirusowym, ale może być także objawem anginy, czyli ostrego zapalenia migdałków spowodowanego zakażeniem bakteryjnym lub wirusowym. W anginie zwykle ból jest silniejszy i może utrudnić lub nawet uniemożliwić połykanie. Za podłożem bakteryjnym może przemawiać wysoka gorączka, czy ból brzucha, ale nie obserwuje się kataru, czy kaszlu. W infekcjach wirusowych częściej obserwuje się objawy ogólne (np. biegunka, katar, kaszel, czy zapalenie spojówek).

Jak można złagodzić ból gardła:

• Leki w postaci syropu, preparatu do ssania lub sprayu dostępne w aptece, farmaceuta wskaże Ci preparaty odpowiednie do wieku.
• Dieta płynna lub półpłynna, która nie drażni gardła, może być miksowana.
• Nawilżanie powietrza i regularnie wietrzenie pomieszczeń.
• Częste pojenie dziecka:
  - u niemowląt preferowane jest karmienie piersią, czy mlekiem modyfikowanym,
  - u dzieci starszych wodą; dodatkowo można podawać dziecku napoje nawilżające gardło, np. mleko z miodem.

Kiedy należy skonsultować się z pediatrą:

• objawy występują u noworodka i niemowlęcia poniżej 3 miesiąca życia,
• niemożliwe jest przełykanie śliny i pokarmów,
• występują trudności w karmieniu, pojeniu lub w mówieniu u dziecka,
• nie ma poprawy w ciągu 3-5 dni,
• na migdałkach są białe naloty lub inne nasilone zmiany w jamie ustnej,
• bólowi towarzyszy wysoka gorączka, znaczne powiększenie węzłów chłonnych, trudności w poruszaniu szyją,
• wystąpił szczękościsk,
• do bólu gardła dołączyły wymioty,
• dziecko choruje na cukrzycę, astmę, niewydolność nerek lub inną chorobę przewlekłą lub wrodzoną.