Szczepienia przeciwko HPV

Wirus HPV – co to takiego?

Wirus brodawczaka ludzkiego, inaczej nazywany wirusem HPV, to jeden z papillomawirusów. Obecnie mówi się już o ponad 200 typach patogenu, które są w stanie zaatakować komórki ludzkiego naskórka i nabłonka płaskiego.  Co gorsza – część z nich może prowadzić nie tylko do problemów typowo estetycznych, ale także tych znacznie groźniejszych dla zdrowia człowieka. Mówiąc o wirusie HPV, należy pamiętać, że najczęściej wywoływane przez niego zmiany to:

• kurzajki (zwykle na skórze stóp i dłoni),
• brodawki płciowe,
• nowotwory.

Pacjenci bardzo często zadają sobie pytanie, jak mogło dojść do zakażenia. To zależy od rodzaju brodawczaka ludzkiego. Jeśli chodzi o kurzajki, wirus HPV przenosi się poprzez bezpośredni kontakt ze skórą osoby zakażonej, a nawet przedmiotami lub urządzeniami sanitarnymi (na przykład brodzikiem prysznicowym). Należy pamiętać także o tym, że na zakażenie szczególnie narażone są osoby o niskiej lub o osłabionej odporności.

Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego może dojść również poprzez kontakt płciowy. Wtedy mówimy o tak zwanych brodawkach płciowych (nazywanych także kłykcinami kończystymi) lub zmianach nowotworowych, które rozwijają się wskutek infekcji HPV. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego dochodzi najczęściej w początkowym okresie od rozpoczęcia aktywności seksualnej. Wirus HPV może zostać przeniesiony także w trakcie porodu z matki na dziecko. W niektórych przypadkach takie ryzyko jest podstawą do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.

Powikłania zakażenia wirusem HPV

Za najczęstsze objawy wirusa brodawczaka ludzkiego uważa się kurzajki. Można je zauważyć zwykle na dłoniach oraz stopach osoby zakażonej. Są to na ogół niewielkie guzki lub zgrubienia przypominające odciski. W przeciwieństwie do odcisków mają one jednak pośrodku niewielki, czarny punkt. Zwykle są to bezbolesne zmiany.

Mówiąc o wirusie HPV, nie można zapomnieć o jego zdecydowanie gorszej odmianie, odpowiedzialnej za rozwój zmian nowotworowych. Początkowo infekcja może przebiegać całkowicie bezobjawowo, dlatego też lekarze niezmiennie apelują o wykonywanie profilaktycznych badań także pod tym kątem. W przypadku kobiet szczególnie ważne są badania cytologiczne. Do niezwłocznej wizyty pań u lekarza powinny skłonić nieprawidłowe krwawienia, bóle w obrębie miednicy oraz upławy. Zgłoszenie się do specjalisty i postawienie odpowiedniej diagnozy jest szansą nie tylko na zaprzestanie rozpowszechniania się choroby, ale również na jej wyleczenie.

Bardzo ważne jest fakt, iż szczepionki przeciwko HPV wchodzą w skład wielu programów profilaktycznych, oferowanych również przez Narodowy Fundusz Zdrowia (między innymi dotyczących  nowotworów szyjki macicy, prącia oraz krtani i gardła).

Proces szczepienia przeciwko wirusowi HPV

Obecnie dostępne są trzy rodzaje szczepionek przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego:

• 2-walentna,
• 4-walentna,
• 9-walentna.

Każda z nich jest podawana w schemacie 3-dawkowym. Co istotne – wszystkie te rodzaje chronią pacjenta przed najbardziej niebezpiecznymi typami wirusa HPV, czyli onkogennymi o oznaczeniu HPV-16 oraz HPV-18. Nie każdy typ szczepionki nadaje się jednak dla każdego. Preparaty są podawane według ściśle określonego schematu.

Lekarze specjaliści zapewniają, że preparaty przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego są bardzo bezpieczne i  dobrze tolerowane przez pacjentów. Do rzadko występujących działań niepożądanych zalicza się: ból w miejscu wkłucia, świąd, niewielki obrzęk, ból głowy i mięśni oraz ogólne zmęczenie. Warto pamiętać, że preparaty przeciwko wirusowi HPV nie powinny być podawane dziewczynkom poniżej 9. roku życia, kobietom w ciąży oraz osobom uczulonym na którykolwiek składnik szczepionki.

Dla kogo szczepionka przeciwko brodawczakowi ludzkiemu?

Brodawczak ludzki jest jednym z tych wirusów, przeciwko którym można przyjąć szczepionkę. I jest to zalecane przez lekarzy specjalistów. Podanie szczepionki na HPV może ochronić pacjenta przed zakażeniem wirusem, a co za tym idzie – także przed jego powikłaniami, np. nowotworzeniem. Ponieważ do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego dochodzi najczęściej w początkowym okresie od rozpoczęcia aktywności seksualnej, przyjęcie preparatu jest szczególnie zalecane osobom będącym jeszcze przed inicjacją seksualną. Preparat można podawać od 9. roku życia.

Schemat szczepienia przeciwko wirusowi HPV?

Szczepionkę przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego podaje się domięśniowo. Nie trzeba się wyjątkowo przygotowywać do zabiegu, warto natomiast mieć luźne ubranie, tak aby łatwo podciągnąć rękaw. Preparat przyjmuje się w 3 dawkach. Między pierwszymi dwoma powinno być 8 tygodni przerwy, a przed 3. około 6 miesięcy. Cała procedura powinna zakończyć się w ciągu roku.

Samo podanie szczepionki trwa kilka sekund i bezpośrednio po iniekcji można wrócić do swoich obowiązków. Zabieg jest w pełni bezpieczny, jednak ukłucie może powodować ból i dyskomfort, a w okolicy podania szczepionki może pojawić się rumień.