Diagnostyka onkologiczna w dobie epidemii koronawirusa
Udostępnij na:
Epidemia koronawirusa sprawiła, że badania diagnostyczne i profilaktyczne, wizyty kontrolne czy planowe zabiegi odkładane były na później zarówno przez placówki medyczne jak i samych pacjentów. Mimo, że po zakończeniu pierwszej fali epidemii większość placówek wróciła do działania w pełnym zakresie, wiele osób nadal zwleka z wizytą u lekarza w obawie przed zakażeniem koronawirusem, nawet jeśli zauważyły u siebie niepokojące objawy.
Epidemia koronawirusa sprawiła, że badania diagnostyczne i profilaktyczne, wizyty kontrolne czy planowe zabiegi odkładane były na później zarówno przez placówki medyczne jak i samych pacjentów. Mimo, że po zakończeniu pierwszej fali epidemii większość placówek wróciła do działania w pełnym zakresie, wiele osób nadal zwleka z wizytą u lekarza w obawie przed zakażeniem koronawirusem, nawet jeśli zauważyły u siebie niepokojące objawy.
Niestety takie postępowanie wpływa niekorzystnie na rokowania w przypadku poważnych schorzeń, zwłaszcza nowotworów, w których przypadku szybkie podjęcie leczenia jest kluczowe dla skuteczności terapii i powrotu do zdrowia.
Warto zaznaczyć, że „dług zdrowotny” będący konsekwencją pandemii i nieodbytych z jej powodu wizyt lekarskich czy badań dotyczy nie tylko nowotworów. Także choroby cywilizacyjne jak np. cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca, diagnozowane są rzadziej i relatywnie później. Tymczasem nierozpoznane mogą powodować uszkodzenia ważnych organów, a odkładanie wizyty i badań na później może skutkować poważnym pogorszeniem stanu zdrowia pacjenta. Pacjenci przyjmowani są do szpitali często w fazie zaostrzenia choroby, z zawałami, udarami oraz niekontrolowaną cukrzycą. Lekarze alarmują, że narastający „dług zdrowotny” spowoduje lawinowe pogorszenie zdrowia w wymiarze społecznym, z czym medycyna zmagać będzie się latami.
Zobacz także: Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny
Co mówią liczby?
Według danych Ministerstwa Zdrowia od marca do czerwca 2020 roku odnotowano spadek wykonanych badań obrazowych nawet o 50 procent. Z kolei NFZ informuje, że od stycznia do lipca 2020 odbyło się o kilkanaście milionów mniej wizyt u lekarzy pierwszego kontaktu w porównaniu z rokiem poprzednim oraz o 11 milionów mniej wizyt u lekarzy specjalistów. Ponowny spadek wizyt i wykonanych badań odnotowano w ostatnim kwartale 2020.
Dane pozyskane przez Fundację Onkologia 2025 pokazują, że w 2020 roku w województwie mazowieckim wykonano o 91 procent mniej mammografii niż w roku poprzednim, w śląskim o 94 procent, a w warmińsko-mazurskim – o 97 procent. Mniej wydawano także kart DILO uprawniających do szybkiej ścieżki leczenia onkologicznego.
Według wyników ankiet przeprowadzonych w 2020 roku przez Fundację Alivia co trzecie badanie onkologiczne zostało odwołane ze względu na pandemię. Z 531 placówek wykonujących diagnostykę obrazową tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego i PET-CT, czyli pozytonowej tomografii emisyjnej, aż 148 ośrodków wstrzymało zapisy na badania.
Dlaczego szybka diagnostyka jest ważna?
Kiedy pacjent zauważa u siebie niepokojące objawy, powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Jeśli lekarz będzie podejrzewał chorobę skieruje pacjenta na odpowiednie badania. W przypadku choroby onkologicznej najczęściej są to badania obrazowe – rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa czy USG. Szybka diagnostyka wykonana pod nadzorem doświadczonych lekarzy radiologów pozwala wykryć ognisko choroby oraz określić charakter i stopień zaawansowania zmian. Wiele nowotworów we wczesnym stadium jest wyleczalnych w ponad 90 procentach. W późniejszych fazach zmian wyleczalność bardzo spada.
Badania diagnostyczne są ważną wskazówką stanu zdrowia pacjenta. Warto zdawać sobie sprawę, że badania takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa rzadko są zlecane z błahych powodów. Co więcej, często skierowanie na badanie bądź objawy, które niepokoją pacjenta, znajdują swoje odzwierciedlenie w wyniku badania, a dzięki szybkiemu potwierdzeniu umożliwiają rozpoczęcie leczenia bez zbędnej zwłoki – podkreśla dr n. med. Rafał Obuchowicz, specjalista radiologii i diagnostyki obrazowej LUX MED Diagnostyka.
Zobacz także: Czy badania diagnostyczne TK i MR są bezpieczne?
Onkolodzy podkreślają, że opóźnienie rozpoznań raka nawet o miesiąc skutkuje zmniejszeniem liczby pacjentów przeżywających 5 lat od rozpoznania o 10 procent. Przed wykonaniem badań diagnostycznych nie wiadomo także, w jakim stadium jest choroba. Jeśli w zaawansowanym – nawet tydzień czy dwa opóźnienia w podjęciu leczenia mogą skutkować tym, że nowotwór będzie nieoperacyjny.
Zobacz także: Rezonans magnetyczny - na czym polega badanie MRI?
Jak umówić wizytę
Bezpieczna wizyta
Wiele wskazuje na to, że epidemia koronawirusa zostanie z nami na dłużej. Tym bardziej nie warto odkładać wizyt kontrolnych, badań i leczenia na później. Zwłaszcza, że korzyści zdrowotne w wielu przypadkach, szczególnie onkologicznych, przewyższają możliwe zagrożenia wynikające z infekcji wirusem SARS-CoV-2.
Należy przy tym podkreślić, że epidemia wpłynęła na zwiększenie bezpieczeństwa w świadczeniu opieki zdrowotnej dla pacjentów - rozwój zdalnych form kontaktu z lekarzem (konsultacje telefoniczne i online), jak również wprowadzenie specjalnych zasad realizacji wizyt w placówkach. Powszechne stało się prowadzenie wstępnego wywiadu medycznego i pomiaru temperatury przed wejściem do placówki, dezynfekcja pomieszczeń i aparatury, środki ochrony osobistej dla pacjentów i personelu czy odbiór wyników badań online.
W takich warunkach możliwe jest bezpieczne diagnozowanie i leczenie pacjentów, w szczególności tych z nieprawidłowymi wynikami badań, z podejrzeniem nowotworu lub wymagających pilnej pomocy medycznej. Nie warto odkładać zdrowia na później!
Udostępnij na:
Zobacz także
Krwiomocz – czym jest? Kiedy zgłosić się do lekarza?
Krew w moczu – krwiomocz lub hematuria – to objaw, który może sygnalizować różnorodne schorzenia: od niegroźnych do poważnych. Dlatego każdy przypadek, niezależnie od nasilenia, wymaga konsultacji lekarskiej, aby ustalić źródło problemu i wdrożyć właściwe leczenie. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny obecności krwi w moczu i dowiedz się, jak przebiega diagnostyka.
Różowy październik – miesiąc świadomości raka piersi.
Październik oznacza nie tylko kalendarzową jesień, lecz także miesiąc świadomości dotyczącej raka piersi – stąd często spotykana nazwa „Różowy Październik” lub „Pink October”. To czas licznych inicjatyw mających na celu zwiększenie wiedzy na temat profilaktyki, diagnostyki oraz leczenia nowotworów piersi. Symbolem kampanii jest różowa wstążka, czyli wyraz solidarności z kobietami dotkniętymi tą chorobą. Sprawdź, jakie badania warto wykonać z tej okazji!
Przysadka mózgowa – funkcje i choroby związane z tym organem
Przysadka mózgowa, nazywana również gruczołem nadrzędnym, odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu podstawowych funkcji organizmu. Mimo swoich niewielkich rozmiarów – ma zaledwie 1 cm średnicy – jest odpowiedzialna za produkcję hormonów, które wpływają na wzrost, rozwój, metabolizm, rozrodczość oraz reakcje organizmu na stres. Zaburzenia w funkcjonowaniu tego organu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dowiedz się, jak zbudowana jest przysadka mózgowa, jakie hormony wytwarza oraz jakie choroby mogą jej dotyczyć.
