Endoprotezoplastyka stawu kolanowego

Czym jest endoproteza kolana?

Endoproteza kolana to sztuczny implant, który jest w stanie częściowo lub całkowicie zastąpić zniszczone elementy stawu kolanowego. Element ten wykonuje się z biokompatybilnych materiałów odpornych na korozję i zużycie. Celem wszczepienia endoprotezy jest wypełnienie brakujących ubytków w budowie strukturalnej kolana, odtworzenie anatomicznej osi kończyny oraz przywrócenie pełnego zakresu ruchu stawu.

Rodzaje endoprotez kolana

Ze względu na zakres, w jakim dokonywana jest wymiana elementów stawowych, istnieją dwa główne typy endoprotezoplastyki stawu kolanowego: całkowita oraz jednoprzedziałowa.

Całkowita endoprotezoplastyka stawu kolanowego (TKA) polega na zastąpieniu powierzchni stawowej w obrębie kości piszczelowej i udowej metalowymi lub tytanowymi komponentami. Procedura stosuje się w przypadku zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej oraz poważnych urazów kolana. Operacja jest bardziej inwazyjna i wymaga dłuższego czasu rekonwalescencji.

Jednoprzedziałowa endoprotezoplastyka stawu kolanowego (UKA) polega na częściowej wymianie struktur stawu kolanowego w obrębie jednego przedziału – najczęściej przyśrodkowego (wewnętrznego). Operacja wiążę się z mniejszą ingerencją w staw (m.in. zachowaniem więzadeł) i krótszym czasem rekonwalescencji.

Biorąc pod uwagę sposób mocowania protezy, wyróżnia się, m.in.:

• endoproteza cementowa – mocowana za pomocą cementu kostnego, który łączy implant z kością. Stosowana jest o starszych pacjentów z osteoporozą lub osłabioną tkanką kostną,
• endoproteza bezcementowa – mocowanie bezpośrednio w kości. Powierzchnia implantu ma specjalną strukturę, która umożliwia wrastanie kości. Wykorzystywana u młodszych pacjentów,
• endoproteza hybrydowa – jeden z elementów mocowany jest bezpośrednio w kości, a drugi przy wykorzystaniu cementu kostnego.

Wskazania do endoprotezy kolana

Endoprotezoplastyka stawu kolanowego wykonywana jest w sytuacjach, kiedy postępujące zmiany degeneracyjne chrząstki stawowej nie reagują na zachowawcze metody terapii. Wśród schorzeń, które predysponują do alloplastyki kolana, wymieniamy:

• chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• łuszczycowe zapalenie stawów
• martwicę kości.

Zabieg wykonuje się także w przypadku pourazowych uszkodzeń stawu rzepkowo-udowego oraz złamań wieloodłamowych.

Kwalifikacja do endoprotezoplastyki kolana

W Szpitalach LUX MED na pierwszym miejscu stawiamy bezpieczeństwo pacjentów. Dlatego przed operacją wszczepienia endoprotezy każdy przechodzi konsultację u specjalisty chirurgii urazowo-ortopedycznej. Lekarz przeprowadza badanie ortopedyczne oraz zleca niezbędne badania laboratoryjne.

Następnie pacjent jest kierowany na konsultację z lekarzem anestezjologiem. Niezbędne badania kwalifikujące można kompleksowo wykonać w naszej placówce.

Jak wygląda zabieg endoprotezoplastyka stawu kolanowego?

Zabieg wszczepienia protezy kolana odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub podpajęczynówkowym. Pierwszym etapem operacji jest otwarcie kolana z dostępu przedniego i usunięcie zmienionych chorobowo struktur. Specjalista wykorzystuje tzw. implantów pomiarowych w celu jak najlepszego dopasowania elementów i odpowiedniego napięcia tkanek okołostawowych.

Po spełnieniu tych warunków następuje zamocowanie ostatecznej wersji implantu. Procedurę operacyjną kończy wprowadzenie drenów służących do odprowadzania krwi oraz zszycie tkanek.

Możliwe powikłania po endoprotezoplastyce kolana

Endoprotezoplastyka kolana jak każdy zabieg operacyjny może wiązać się z ryzykiem wystąpienia powikłań, zwłaszcza u osób starszych zmagających się ze schorzeniami przewlekłymi.

Zwykle są one czasowe i mijają po okresie rekonwalescencji. Wśród nich wymieniamy:

• dolegliwości bólowe oraz opuchlizna w obrębie stawu kolanowego,
• problemy krążeniowe (zakrzepica żył głębokich),
• problemy z blizną pooperacyjną, która może ograniczać mobilność i elastyczność struktur stawowych,
• obluzowanie lub zwichnięcie endoprotezy,
• niepożądane reakcje alergiczne na materiały, z których zbudowany jest implant.

Rehabilitacja pozabiegowa

Już pierwszego dnia po endoprotezoplastyce stawu kolanowego pacjent poddawany jest rehabilitacji. Na początku działania skupiają się na pionizacji, nauce chodu o kulach oraz łagodnych ćwiczeniach izometrycznych, zwiększających zakres ruchomości kolana. Trening w początkowym etapie przeprowadzany jest w pozycjach odciążających operowany staw (w leżeniu lub siedzeniu). Po 3-5 dniach, kiedy pacjent opuszcza szpital, usprawnianie jest kontynuowane w gabinecie fizjoterapeutycznym. W tym okresie do planu rehabilitacji zaleca się wprowadzanie ćwiczeń sensomotorycznych oraz propriocepcji.

Terapia może zawierać dodatkowe techniki terapeutyczne, jak suche igłowanie, drenaż limfatyczny czy kinesiotaping. Bardzo ważna jest także mobilizacja blizny(po ściągnięciu szwów i wygojeniu).

Odpowiednio dobrane metody poprawiają stabilizację stawu, służą odbudowie masy mięśniowej oraz przywracają prawidłowy wzorzec chodu. Czas powrotu do pełnej sprawności po endoprotezoplastyce kolana jest indywidualny w przypadku każdego pacjenta. Zależy przede wszystkim wieku, stanu zdrowia (kondycji) pacjenta oraz rodzaju zastosowanej protezy. Orientacyjnie okres ten wynosi od 3 do 12 miesięcy.

Szpitale LUX MED współpracują z doświadczoną kadrą fizjoterapeutów, dzięki czemu pacjenci mogą odbyć kompleksową rehabilitację pooperacyjną. Specjaliści stosują metody terapeutyczne zgodne z najnowszą wiedzą medyczną, które pozwalają naszym podopiecznym powrócić do maksymalnej sprawności.