Ginekolog

Konsultacja ginekologiczna – dla kogo?

Konsultacje ginekologiczne przeznaczone są dla wszystkich pełnoletnich kobiet. Przed ukończeniem 18. roku życia opiekę ginekologiczną sprawuje ginekolog dziecięcy. Wizyty ginekologiczne powinny odbywać się regularnie. Warto, by kobiety odwiedzały tego lekarza przynajmniej raz na rok, nawet jeśli nie mają żadnych dolegliwości. Optymalnym momentem na wizytę u ginekologa jest czas między 3. a 5. dniem po skończonej miesiączce. Wizytę u ginekologa warto umówić w przypadku występowania niepokojących objawów, takich jak m.in.:

• ból w podbrzuszu, ból piersi;
• bolesne lub obfite krwawienie miesiączkowe;
• nieregularne cykle menstruacyjne;
• plamienia acykliczne, czyli występujące pomiędzy miesiączkami;
• upławy, świąd i pieczenie pochwy;
• obniżenie narządów rodnych;
• problemy z zajściem w ciążę;
• krwawienia podczas lub po stosunku;
• ból w trakcie współżycia lub po stosunku,
• zmiany w okolicy sromu i krocza;
• suchość w pochwie.

Zakres porad ginekologicznych

Ginekolog jest lekarzem specjalistą, którego główne zadanie to wykrywanie i leczenie chorób narządów płciowych u kobiet. Zakres jego działań obejmuje również prowadzenie ciąży i porodu. Specjalista ten zajmuje się działaniami edukacyjnymi i profilaktycznymi, które dotyczą sfery współżycia płciowego i antykoncepcji oraz zapobiegania chorobom, zwłaszcza nowotworowym. Usługi wykonywane podczas wizyty u ginekologa to m.in.:

• badanie wziernikiem – pozwala uwidocznić tarczę i szyjkę macicy; badanie to umożliwia pobranie materiału do cytologii;
• badanie dwuręczne – umożliwia sprawdzenie rozmiarów i ruchomości macicy i przydatków;
• ocena narządu rodnego w badaniu ultrasonograficznym;
• USG ciąży II i III trymestr, a w razie potrzeby także inne badania prenatalne;
• badanie piersi palpacyjne lub w badaniu ultrasonograficznym;
• opracowanie antykoncepcji hormonalnej, w tym założenie wkładek antykoncepcyjnych;
• opracowanie hormonalnej terapii zastępczej dla kobiet w wieku menopauzalnym;
• cytologia;
• cytologia płynna LBC + HPV;
• wymaz czystości pochwy;
• udzielenie zaleceń;
• przepisanie recepty;
• przepisanie środków postkoitalnych (tzw. pigułki po) lub wskazanie osoby, która wypisze preparat;
• wydanie skierowania np. na mammografię, badania krwi, oznaczenie poziomu hormonów płciowych, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny;
• kierowanie na Program profilaktyki raka piersi oraz Program profilaktyki raka szyjki macicy;
• drobne zabiegi ginekologiczne, takie jak np. konizacja szyjki macicy, usuwanie polipów szyjki macicy, pobranie wycinków ze sromu pod kontrolą kolposkopu, krioterapia szyjki macicy, krioterapia zmian na sromie (HPV);
• kierowanie na operacje ginekologiczne – macicy, szyjki macicy, jajników i jajowodów, rekonstrukcji dna miednicy i inne zabiegi.

Jak przebiega konsultacja ginekologiczna?

Co obejmuje konsultacja ginekologiczna? W jej przebiegu można wyróżnić trzy części:

• badanie podmiotowe – wywiad z pacjentką, podczas którego lekarz pyta m.in. o to, kiedy miała miejsce ostatnia miesiączka, jak długo trwała, jaki charakter miało krwawienie (czy było obfite, czy skąpe), ile trwa cały cykl. W przypadku wizyt u nowego lekarza wywiad jest znacznie szerszy. Kobieta jest wówczas pytana o wiek, w którym pojawiła się pierwsza miesiączka, współżycie (czy jest aktywna seksualnie, wiek rozpoczęcia współżycia, ewentualne dolegliwości w trakcie i po stosunku), historię chorobową, w tym zabiegi ginekologiczne, wywiad rodzinny (problemy ginekologiczne występujące u najbliższych członków rodzinny; zwłaszcza choroby nowotworowe), liczbę porodów i poronień, stosowanie środków antykoncepcyjnych;
• badanie ginekologiczne – pacjentka jest proszona o zdjęcie dolnej części ubrań i zajęcie miejsca na specjalnym fotelu (stopy umieszcza się na przeznaczonych do tego podpórkach, po czym zsuwa się na sam brzeg fotela); w czasie tego badania lekarz obejrzy z zewnątrz narządy płciowe (oceni ich kształt i wielkość, sprawdzi, czy na skórze nie ma żadnych niepokojących zmian). Następnie może wykonać:
  • jeśli pacjentka jest dziewicą – badanie dwuręczne, USG przez odbyt albo USG przez powłoki brzuszne;
  • jeżeli pacjentka rozpoczęła współżycie – badanie wewnętrzne z użyciem wziernika, wykonuje po nim badanie dwuręczne, ewentualnie USG sondą dopochwową albo USG przez powłoki brzuszne;
  • badanie gruczołów piersiowych – ginekolog poprosi o ściągnięcie górnej części garderoby, aby je wykonać.
• podsumowanie wizyty – przekazanie zaleceń, informacji o sposobie leczenia, wypisanie recept lub skierowań na dodatkowe badania albo do szpitala.

Jakie choroby leczy ginekolog?

Ginekolog zajmuje się leczeniem wielu chorób. Do tych najczęściej występujących należą:

• infekcje pochwy grzybicze, pierwotniakowe, bakteryjne, wirusowe;
• nadżerki szyjki macicy;
• endometrioza;
• polip endometrialny;
• zaburzenia miesiączkowania;
• polipy i mięśniaki macicy;
• przerost błony śluzowej macicy;
• ektopia szyjki macicy (błędnie nazywana nadżerką);
• zapalenie narządów miednicy mniejszej (zapalenie przydatków);
• bolesne miesiączkowanie (dysmenorrhea);
• zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS);
• torbiele jajników;
• zespół policystycznych jajników (PCOS);
• zaburzenia płodności;
• tyłozgięcie lub tyłopochylenie macicy;
• choroby przenoszone drogą płciową, np. chlamydioza, rzęsistkowica, rzeżączka;
• choroby onkologiczne, np. rak szyjki macicy, rak jajnika, rak endometrium, rak sromu.