Zgrzytanie i nocne mimowolne zaciskanie zębów to problem, który dotyka coraz więcej osób. Mówi się nawet o tym, że bruksizm stał się chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Prowadzi do ścierania szkliwa, pękania zębów, a nawet zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym. Aby chronić uzębienie i zmniejszać napięcie mięśni w jamie ustnej, stosuje się specjalne szyny relaksacyjne na noc. W jaki sposób o nie dbać? Jak dokładnie działa szyna relaksacyjna i jak długo trzeba ją nosić? Wyjaśniamy w artykule.
Spis treści
Czym jest szyna relaksacyjna?
Szyna relaksacyjna to specjalna nakładka na górne lub dolne zęby. Wykonuje się ją indywidualnie dla każdego pacjenta na podstawie wycisków lub skanu cyfrowego. Każda szyna relaksacyjna na zęby jest inna – aby idealnie pasowała do warunków zgryzowych panujących w jamie ustnej. Jej zadaniem jest ochrona zębów przed nadmiernym i często mimowolnym ścieraniem oraz redukcja napięcia mięśni żuchwy, które mogą powodować ból.
Szyny relaksacyjne rekomendowane są przede wszystkim osobom cierpiącym na bruksizm, ale stomatolog może również zalecić ich stosowanie w przypadku innych zaburzeń czynnościowych stawu skroniowo-żuchwowego. Dzięki ich regularnemu stosowaniu zmniejsza się ryzyko uszkodzeń zębów, napięcie mięśni oraz ból w obrębie twarzy i głowy.
Jakie są rodzaje szyn relaksacyjnych?
Istnieje kilka rodzajów szyn relaksacyjnych. Ich dobór powinien być zawsze poprzedzony konsultacją ze stomatologiem.
Wyróżnia się przede wszystkim szyny relaksacyjne:
- miękkie – zalecane przy łagodnym bruksizmie, wykonane z elastycznych materiałów, przez co są bardziej komfortowe dla pacjenta;
- twarde (akrylowe) – stosowane w umiarkowanych i cięższych postaciach bruksizmu, trwalsze i skutecznie stabilizujące zgryz.
Dodatkowo szyny można podzielić na:
- całkowite – obejmujące cały łuk zębowy;
- częściowe – obejmujące wybrane grupy zębów (np. siekacze).
Najlepsza szyna relaksacyjna to taka, która jest wykonana indywidualnie dla pacjenta, z uwzględnieniem warunków panujących w jamie ustnej. Jej dobór zależy od diagnozy i stopnia nasilenia objawów.
Na czym polega działanie szyny relaksacyjnej?
Działanie szyny relaksacyjnej oparte jest na równomiernym rozłożeniu sił żucia. Wówczas cały nacisk przenoszony jest na większą powierzchnię, przez co zmniejsza się obciążenie pojedynczych zębów oraz stawów skroniowo-żuchwowych. Dzięki temu dochodzi również do rozluźnienia mięśni żuchwy, co skutkuje redukcją napięcia i bólu w okolicy twarzy, szyi czy karku.
Szyna relaksacyjna ma również za zadanie ochronę szkliwa. Jej zakładanie na noc zabezpiecza zęby przed dalszym ścieraniem podczas zaciskania lub zgrzytania. Czy regularne stosowanie szyny relaksacyjnej rzeczywiście pomaga? Tak, takie rozwiązanie daje bardzo dobre efekty – przyczynia się do zmniejszenia objawów bruksizmu, bólu mięśniowo-stawowego, a tym samym poprawia również jakość snu.
Wskazania do stosowania szyny relaksacyjnej
Stosowanie szyny relaksacyjnej zawsze powinno zostać skonsultowane ze stomatologiem. Lekarz może zalecić jej wykonanie w następujących przypadkach:
- bruksizm (zgrzytanie lub zaciskanie zębów);
- bóle stawu skroniowo-żuchwowego;
- napięcie mięśni twarzy, szyi i karku;
- pęknięcia szkliwa lub zębów;
- odsłonięcie szyjek zębowych świadczące o zaciskaniu zębów;
- nadmierne starcie powierzchni żujących;
- regularne wypadanie wypełnień stomatologicznych;
- działanie profilaktyczne – ochrona uzupełnień protetycznych przed uszkodzeniem.
Szyna relaksacyjna – na górne czy dolne zęby?
Szyna relaksacyjna może być zamocowana na oba łuki zębowe. Decyzja, czy będzie założona na górne, czy dolne zęby, jest podejmowana na podstawie indywidualnych warunków anatomicznych w szczęce i żuchwie, rodzaju i stopnia ścierania zębów oraz preferencji samego pacjenta.
Najczęściej szynę mocuje się na górny łuk, ponieważ jest to opcja dużo wygodniejsza dla większości pacjentów. Zdarzają się jednak przypadki, gdy musi być zastosowana na dolne zęby – przy nasilonym zaciskaniu żuchwy lub zbyt wąskiej szczęce.
Jaka jest cena szyny relaksacyjnej?
W przypadku szyny relaksacyjnej cena zależna jest od kilku czynników:
- rodzaju zastosowanego materiału;
- stopnia skomplikowania wykonania i użycia dodatkowych elementów;
- miejsca wykonania – w dużych miastach może być ono droższe;
- dodatkowych procedur diagnostycznych, takich jak skan 3D czy analiza zwarcia.
Ceny szyny relaksacyjnej na zęby mogą wahać się od kilkuset złotych do ponad tysiąca złotych. Należy pamiętać o tym, że każda szyna wykonywana jest indywidualnie dla każdego pacjenta i tylko wtedy może spełniać swoje funkcje. Stosowanie gotowych szyn, które nie są dostosowane do warunków zgryzowych pacjenta, może przynieść odwrotny skutek.
Jak czyścić szynę relaksacyjną?
Szyna relaksacyjna wymaga codziennego czyszczenia, aby uniknąć namnażania się bakterii i przedłużyć jej trwałość. W tym celu najlepiej używać oddzielnej miękkiej szczoteczki i specjalnych preparatów do higieny szyn/protez lub mydła.
Nie należy stosować past do zębów ani innych środków czystości, które zawierają substancje ścierne. Mogą one bowiem zmatowić powierzchnię, przez co w mikroszczelinach zaczną odkładać się osady. Do mycia powinno się używać letniej wody, ponieważ wysoka temperatura może odkształcać szynę. Nakładkę na zęby należy przechowywać specjalnym pudełku, w suchym i czystym miejscu, najlepiej z dala od zwierząt domowych.
Udostępnij:
