Chirurgiczne leczenie halluksów

Jakie są metody leczenia haluksów? Kiedy stosuje się leczenie chirurgiczne?

Haluks może być leczony nieoperacyjnie. Aby wybrać odpowiednią metodę, specjalista wykorzystuje czterostopniową skalę Manchester, zgodnie z którą:

• A – oznacza brak deformacji (do 20° odchylenia palucha);
• B – wskazuje na łagodną deformację (do 30° odchylenia palucha);
• C – świadczy o umiarkowanej deformacji (do 50° odchylenia palucha);
• D – wskazuje na zaawansowaną deformację (powyżej 50° odchylenia palucha).

Jeśli specjalista stwierdzi niewielką deformację, może zaproponować leczenie zachowawcze. Polega ono na stosowaniu ortez, żelowych separatorów lub wkładek ortopedycznych. W przypadku nasilonych dolegliwości bólowych wykorzystuje się również leki przeciwzapalne. Oprócz tego lekarz może skierować Pacjenta na zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak kinesiotaping (plastrowanie dynamiczne), masaż tkanek głębokich czy uwalnianie punktów spustowych. Ponadto zaleca się noszenie miękkich, wygodnych, odpowiednio wyprofilowanych butów.

Jeśli leczenie zakończy się niepowodzeniem, można rozważyć chirurgiczne leczenie haluksów. W przypadku deformacji stopnia C lub D lekarz zakwalifikuje pacjenta do operacji.

Jak przygotować się do zabiegu?

Przed przystąpieniem do zabiegu pacjent powinien wykonać następujące badania:

• morfologię krwi,
• elektrolity,
• glukozę,
• układ krzepnięcia,
• RTG stopy,
• EKG.

Przed zabiegiem warto umówić się do fizjoterapeuty, który pomoże w doborze obuwia, nauczy chodzić o kulach i zaleci odpowiednie ćwiczenia po procedurze. Pacjent powinien zgłosić się na zabieg na czczo. Na 7 dni przed procedurą wskazane jest odstawienie leków przeciwzakrzepowych.

Przeczytaj także: Ból ucha

Jak przebiega zabieg usunięcia haluksów?

Celem operacji metodą Chevrona jest prawidłowe ustawienie palucha, zwężenie stopy i redukcja płaskostopia poprzecznego. Znajduje ona zastosowanie w przypadku umiarkowanych deformacji. Chirurg ortopeda wykonuje osteotomię, czyli przecina pierwszą kość śródstopia. Następnie specjalista przesuwa jej głowę do drugiej kości śródstopia. Kości zespala się śrubami tytanowymi, których nie trzeba później wyciągać. Zazwyczaj nie stanowią one również przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego. Po zabiegu stopa może być obrzęknięta do 3 miesięcy.

W przypadku średniej lub ciężkiej deformacji lekarz może wybrać metodę Lapidusa. Podczas operacji chirurg ortopeda przecina ścięgna przywodziciela palucha, aby uwolnić trzeszczki, czyli dwie kostki zlokalizowane w okolicy stawu śródstopno-paliczkowego palucha. Następnie lekarz usuwa wyrośl kostną, która wywołuje ból i stan zapalny. Kolejny etap operacji obejmuje prawidłowe ustawienie pierwszej kości śródstopia względem drugiej, po czym stosuje się zespolenie płytką i śrubami tytanowymi. Operacja haluksów trwa około 1 godziny, po czym pacjent zostaje przeniesiony do sali pooperacyjnej. Zabieg zwykle wykonuje się w znieczuleniu podpajęczynówkowym.

Lekarz może zadecydować o wykonaniu operacji metodą Scarf, podczas której wykonuje podłużne nacięcie wzdłuż przyśrodkowej powierzchni przodostopia. Następnie chirurg zamyka ranę szwami, które usuwa po 10–14 dniach. Wspomniana metoda sprawdzi się w przypadku umiarkowanych i ciężkich deformacji.

Coraz częściej wykonuje się zabieg korekcji palucha techniką małoinwazyjną MICA. Specjalista wykonuje niewielkie nacięcia w okolicy I kości śródstopia, przez które wprowadza narzędzia. Procedurę przeprowadza się pod kontrolą RTG stopy. Lekarz przecina I kość śródstopia i paliczek bliższy palucha, po czym stabilizuje kości śrubami tytanowymi lub szwem kostnym.

Sprawdź też: Chirurgia ortopedyczna – czym się zajmuje?

Czy są jakieś przeciwwskazania do wykonania operacji haluksów?

Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu są:

• rozsiany proces nowotworowy,
• niewydolność mięśniowa,
• ubytki neurologiczne.

Rekonwalescencja po zabiegu na haluksy

W pierwszych dniach po operacji zaleca się stosowanie zimnych okładów na stopę i chodzenie o kulach łokciowych. Przez 6 tygodni pacjent powinien chodzić w bucie ortopedycznym, który odciąża przodostopie. W ten sposób można wspomóc zrost kostny po zabiegu. Niekiedy lekarz zaleca częściowe obciążanie stopy po 4 tygodniach, czasami jednak należy go nosić przez 7–8 tygodni. Aby ocenić zrost kostny, ortopeda wykona RTG operowanej stopy. Podczas pobytu w szpitalu fizjoterapeuta pokaże nam, jak bezpiecznie chodzić po operacji.

Po zabiegu należy stopniowo obciążać operowaną stopę. Warto również rozważyć fizjoterapię, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. U chorych można stosować krioterapię, magnetoterapię, laseroterapię, przezskórną elektryczną stymulację nerwów (TENS). Fizjoterapeuta dobierze również ćwiczenia, które przyspieszą powrót do pełnej sprawności. Jednym z nich jest poruszanie palcem i odginanie go od pozostałych palców stopy. Aby zminimalizować ryzyko nawrotu haluksów, należy unikać butów na wysokim obcasie.