Ból ucha
Ból ucha u dziecka jest częstą dolegliwością - może się pojawić zarówno u niemowląt, jak i u starszych dzieci. Zwykle występuje nagle i jest stosunkowo silny. Dolegliwości najczęściej pojawiają się w sezonie jesienno-zimowym, gdyż wówczas występuje szczyt zachorowań na infekcje górnych dróg oddechowych.
Spis treści
Ból ucha
Bólu ucha nigdy nie należy lekceważyć, ponieważ może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niedosłuch czy perforacja błony bębenkowej (ubytek błony bębenkowej powodujący wyciek patologicznej wydzieliny z ucha - zwykle bardzo lepkiej, stale cieknącej biało-żółtej substancji, którą trudno zmyć i która może osadzać się na małżowinie usznej i na włosach dziecka).
Ból ucha u dzieci – przyczyny
Zazwyczaj dopiero dzieci powyżej trzeciego roku życia potrafią zlokalizować ból i wskazać bolące ucho, co znacznie ułatwia dalszą diagnostykę i wdrożenie prawidłowego leczenia. W przypadku niemowląt i młodszych dzieci rodzice zazwyczaj obserwują objawy takie jak niepokój, gorsze łaknienie, płaczliwość, częste wybudzanie ze snu, wymioty lub luźne stolce, czasem pociąganie lub pocieranie przez dziecko bolącego ucha. Najczęstszą przyczyną bólu ucha u dziecka jest ostre zapalenie ucha środkowego, do którego dochodzi w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych, przebiegającej z katarem. Ból ucha w ostrym zapaleniu ucha środkowego jest silny, często pulsujący, może mu towarzyszyć upośledzenie słuchu lub uczucie pełności w uchu - takie dolegliwości mogą zgłosić starsze dzieci. Często razem z symptomami ostrego zapalenia ucha pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka. Poza ostrym stanem zapalnym, ból ucha może być spowodowany urazami mechanicznymi, akustycznymi, ciśnieniowymi lub zalegającym czopem woskowinowym. Zdarza się również w okresie ząbkowania lub stanów zapalnych w obrębie zębów (ból promieniujący).
Ból ucha - diagnostyka i leczenie
Diagnozę dotyczącą przyczyny bólu ucha może postawić jedynie pediatra albo laryngolog po badaniu otoskopowym dziecka. Wówczas oceniana jest małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny oraz błona bębenkowa i elementy ucha środkowego. Badanie to pozwala na rozpoczęcie celowanego leczenia.
Biorąc pod uwagę, że ból często pojawia się nagle lub w nocy i ma dość duże nasilenie, warto poznać kilka sposobów postępowania, które możemy zastosować w warunkach domowych.
Pierwszymi, podstawowymi lekami w przypadku bólu ucha są leki przeciwzapalne i przeciwbólowe (ibuprofen, paracetamol). Zawiesina lub tabletka (u starszych dzieci) w dawce odpowiedniej do wieku i masy ciała powinna zostać podana niezwłocznie po zgłoszeniu przez dziecko dolegliwości bólowych. Jeśli dziecko dobrze reaguje na takie leczenie, a Jego stan jest stabilny, możemy je kontynuować do 2 dni bez konieczności konsultacji lekarskiej.
Masa ciała dziecka (wiek) | Jaka ilość? | Jak często w ciągu 24 godzin? |
od 5 kg (3 do 5 miesięcy) | 1,25 ml (równowartość 50 mg ibuprofenu) | 3 razy |
7 do 9 kg (6 do 11 miesięcy) | 1,25 ml (równowartość 50 mg ibuprofenu) | 3-4 razy |
10 do 15 kg (1 rok do 3 lat) | 2,5 ml (równowartość 100 mg ibuprofenu) | 3 razy |
16 do 19 kg (4 do 5 lat) | 3,75 ml (równowartość 150 mg ibuprofenu) | 3 razy |
20 do 29 kg (6 do 9 lat) | 5 ml (równowartość 200 mg ibuprofenu) | 3 razy |
30 do 40 kg (10 do12 lat) | 7,5 ml (równowartość 300 mg ibuprofenu) - (dwukrotne użycie strzykawki: 5 ml + 2,5 ml) | 3 razy |
Masa ciała dziecka | Wiek ( w przybliżeniu) | Objętość w ml | Zawartość paracetamolu |
Do 4 kg | 0-3 mieś | 0,6 | 60 |
Do 7 kg | 4-8 mieś | 1 | 100 |
Do 8 kg | 9-11 mieś | 1,2 | 120 |
Do 10,5 kg | 12-23 mieś | 1,6 | 160 |
Do 13 kg | 2-3 lata | 2 | 200 |
Do 18,5 kg | 4-5 lat | 2,8 | 280 |
Do 24 kg | 6-8 lat | 3,6 | 360 |
Do 32 kg | 9-10 lat | 4,8 | 480 |
W przypadku niemowląt, u których wystąpią gorączka, trudności w karmieniu i inne niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem. Dzieci w tym wieku powinny być przede wszystkim zbadane przez pediatrę stacjonarnie celem ustalenia dalszego leczenia.
Ważne: przy bólu ucha u dziecka zdecydowanie przeciwwskazane jest samodzielne stosowanie kropli przeciwbakteryjnych, olejków, czy innych substancji, które mogą utrudnić ocenę otoskopową błony bębenkowej (te środki pozostawiają osad na błonie). Nie należy również wkładać do ucha żadnych wacików ani innych opatrunków, gdyż może to przyczynić się do rozwoju poważnych powikłań.
Ból ucha - kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeśli po 24 godzinach ból ucha nie ustępuje, należy skonsultować się z lekarzem. Z uwagi na to, że niemowlęta i młodsze dzieci prezentują zwykle dolegliwości ogólne, u nich konsultacja lekarska powinna odbyć się niezwłocznie, jeżeli podejrzewamy, że przyczyną może być ból ucha. Jak najszybsza wizyta w gabinecie lekarskim powinna mieć również miejsce, jeśli, poza bólem, pojawi się wyciek treści ropnej lub krwistej z ucha, wysoka gorączka połączona z wymiotami lub zawrotami głowy. Należy iść do lekarza, jeżeli ból wystąpi u dzieci z grup ryzyka - zdiagnozowane wcześniej przewlekłe zapalenie ucha, głuchota jednostronna, zespoły niedoborów odporności oraz zespoły wad genetycznych.