Endokrynolog

Konsultacja endokrynologiczna – dla kogo?

Do endokrynologa należy zgłosić się przy podejrzeniu niewłaściwej pracy jednego z gruczołów. Wizyta u tego specjalisty wskazana jest w przypadku wystąpienia takich objawów, jak:

• nadmierna senność lub zbyt duża pobudliwość nerwowa,
• zbyt wysokie lub zbyt niskie libido,
• spadek lub wzrost masy ciała,
• ogólne osłabienie i męczliwość,
• zaburzenia pracy mięśnia sercowego,
• zaburzenia cyklu miesiączkowego,
• nadmierne owłosienie u kobiet,
• zaburzenia płodności,
• zmiany w wyglądzie skóry,
• nawracające bóle głowy,
• nadmierne wypadanie włosów,
• nawracające obrzęki rąk i stóp
• nadmierna potliwość.

Należy zaznaczyć, że na konsultację endokrynologiczną średnio 5 razy częściej zgłaszają się kobiety niż mężczyźni. Wizyta u tego specjalisty wskazana jest w przypadku problemów z zajściem w ciążę, dość często mogą być one bowiem konsekwencją niedoczynności tarczycy. Zaburzenia hormonalne są powszechną przyczyną poronień, przedwczesnych porodów oraz niepłodności. Do endokrynologa powinni się zgłosić również mężczyźni w czasie andropauzy i kobiety w okresie menopauzy.

Zakres porad endokrynologicznych

W ramach konsultacji u endokrynologa prowadzona jest profilaktyka, diagnoza i leczenie zaburzeń funkcjonowania układu hormonalnego, a dokładnie gruczołów wydzielania wewnętrznego (dokrewnych), czyli podwzgórza, przysadki mózgowej, tarczycy, przytarczyc, nadnerczy, gonad (jajników i jąder), szyszynki i grasicy. Zaburzenia w ich pracy powodują nieprawidłowości w gospodarce hormonalnej. Najczęściej jednak pacjenci zgłaszają się z problemami związanymi z  tarczycą. Usługi wykonywane podczas wizyty u endokrynologa w placówkach Grupy LUX MED to m.in.:

• badania laboratoryjne w kierunku zaburzeń poziomu hormonów,
• USG tarczycy,
• uzyskanie zaleceń i wypisanie recepty,
• wypisanie skierowania na zabieg usunięcia tarczycy zmienionej guzowato,
• wypisanie skierowania na biopsję cienko- lub gruboigłową tarczycy,
• ciągłe kontrolowanie poziomu hormonów i stanu pacjenta,
• badania profilaktyczne, zwłaszcza jeśli członkowie rodziny cierpią z powodu zaburzeń hormonalnych (np. pakiet badań laboratoryjnych – profilaktyka chorób tarczycy).

Jak przebiega konsultacja u endokrynologa?

Do endokrynologa pacjent trafia z reguły po wizycie u internisty lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który podejrzewa zaburzenia z zakresu endokrynologii. Pacjent może również od razu zgłosić się do tego specjalisty. Konsultacja lekarska u endokrynologa rozpoczyna się od badania podmiotowego, czyli wywiadu z pacjentem. Endokrynolog zazwyczaj pyta o ogólny stan zdrowia, samopoczucie, objawy, a w przypadku pierwszej wizyty dodatkowo o prowadzony styl życia, wywiad rodzinny, przebyte zabiegi, choroby towarzyszące, stosowane leki. Podczas konsultacji endokrynologicznej lekarz analizuje wyniki badań i przyniesioną dokumentację medyczną. Wykonuje badanie przedmiotowe (łącznie z badaniem stetoskopem), pomiar ciśnienia tętniczego krwi, pomiar masy ciała. Zleca wykonanie szeregu badań, na podstawie których jest w stanie ocenić stan hormonalny poszczególnych gruczołów.

Podstawą procesu diagnostyczno-leczniczego są wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych. Najczęściej zlecanymi w ramach konsultacji endokrynologicznej badaniami są:

• morfologia krwi,
• badanie poziomu hormonu tyreotropowego (tzw. tyreotropina, TSH),
• badanie poziomu hormonów tarczycy – wolnej trijodotyroniny (FT3) i tyroksyny (FT4),
• ultrasonografia tarczycy,
• badanie stężenia przeciwciał anty-TPO (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie),
• badanie poziomu witaminy D3 (w związku z nadczynnością przytarczyc),
• badanie poziomu hormonu przysadki mózgowej – prolaktyny, folikulotropiny (FSH), lutropiny (LH),
• badanie poziomu progesteronu (żeńskiego hormonu płciowego), testosteronu (męskiego hormonu płciowego),

Po badaniach lekarz stawia diagnozę bądź w razie potrzeby zleca badania uzupełniające oraz ustala termin wizyty kontrolnej.

Jakie choroby leczy endokrynolog?

Wśród częściej leczonych przez endokrynologa schorzeń wymieniamy:

• choroby tarczycy, takie jak: nadczynność tarczycy (często na podłożu choroby Gravesa-Basedowa), niedoczynność tarczycy (najczęściej spowodowaną chorobą Hashimoto), guzy tarczycy,
• choroby przytarczyc, takie jak: zespół Albrighta (rzekoma niedoczynność przytarczyc), nadczynność przytarczyc, niedoczynność przytarczyc, tężyczka,
• choroby trzustki, takie jak cukrzyca, guzy trzustki,
• choroby przysadki mózgowej, takie jak: nadczynność przysadki mózgowej, niedoczynność przysadki mózgowej, choroba Cushinga, moczówka prosta, hiperprolaktynemia, akromegalia,
• choroby nadnerczy, takie jak: nadczynność nadnerczy, niedoczynność nadnerczy, zespół Cushinga, rak nadnercza, guzy nadnerczy, nadciśnienie tętnicze uwarunkowane hormonalnie, guz chromochłonny,
• choroby gonad, oraz stany takie jak: menopauza, andropauza, zbyt wczesne lub zbyt późne dojrzewanie płciowe, zaburzenia miesiączkowania,
• niepłodność spowodowana zaburzeniami hormonalnymi,
• zaburzenia psychiczne na tle hormonalnym, takie jak depresja,
• zespoły androgenne, czyli m.in.: nadmierne owłosienie, łysienie lub trądzik,
• ginekomastia, znana jako powiększenie gruczołu piersiowego u mężczyzn.