Polipy w nosie – objawy, diagnostyka i leczenie

Polipy nosa to przerośnięcia błony śluzowej. Mogą one występować jedno- lub obustronnie. Wymagają leczenia celem przywrócenia prawidłowej drożności nosa i wentylacji zatok. Dowiedz się, na czym polega leczenie polipów nosa.

Jakie są przyczyny powstawania polipów w nosie?

Polipy w nosie to łagodne przerosty błony śluzowej od strony przewodów nosowych w kierunku jamy nosa. Najczęściej rozwijają się u osób po 20. r.ż. Nawet 2–4 razy częściej stwierdza się je u mężczyzn.

Rodzaje polipów

Do powstania polipów w nosie prowadzi stan zapalny toczący się w jamach nosa lub w zatokach obocznych nosa, związany z przewlekłą infekcją bakteryjną lub grzybiczą. To tzw. polipy neutrofilowe. Polipy w nosie mogą być też wynikiem odczynu alergicznego. To tzw. polipy eozynofilowe. Polipy nosa nierzadko współwystępują z innymi chorobami, w tym m.in. z astmą oskrzelową, grzybiczym zapaleniem zatok, eozynofilową ziarniniakowatością z zapaleniem naczyń, mukowiscydozą, zespołem nieruchomych rzęsek (zespołem Kartagenera).

Powstawaniu polipów nosa sprzyjają:

● słabe unaczynienie komórek sitowia, które oddziela jamę nosa od oczodołu i czaszki,

● nietypowa budowa anatomiczna komórek sitowia i przewodu nosowego środkowego,

● nieruchome rzęski w jamie nosa,

● zastój lepkiego i gęstego śluzu w nosie.

Zdaniem części badaczy polipy nosa wykazują predyspozycję genetyczną. Częściej obserwowane są u osób z nadwrażliwością na NLPZ (niesterydowe leki przeciwzapalne, zwłaszcza na aspirynę).

Jakie objawy wskazują na występowanie polipa w nosie?

Polip wyglądem porównywany jest do owocu winogrona. Zmiana ta jest miękka w dotyku, zakończona cienką szypułą w kolorze bladosinym. Polip nosa wypełniony jest płynem przesiękowym, ma drobne naczynia krwionośne, liczne gruczoły śluzowo-surowicze i nacieki z komórek zapalnych. Niewielkie polipy w nosie nie dają zazwyczaj dolegliwości. Wraz z zaawansowaniem zmiany pojawiają się takie objawy, jak:

● upośledzenie drożności, a w ciężkich przypadkach całkowita blokada nosa,

● osłabienie bądź utrata węchu,

● zaburzenie zmysłu smaku,

● wyciek wodnistej wydzieliny z nosa,

● uczucie spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła,

● kichanie,

● świąd nosa,

● uczucie ucisku w nosie,

● oddychanie przez otwarte usta,

● uporczywe chrapanie.

Polipy nosa mogą być także przyczyną nawracających zakażeń górnych dróg oddechowych, przewlekłego bólu głowy, bólu zębów, zespołu bezdechu sennego.

Zobacz także: Czym jest krztusiec? Jakie są objawy, badania i sposoby leczenia

Do jakiego lekarza się zgłosić?

Z objawami sugerującymi polipy nosa należy zgłosić się do laryngologa. To specjalista zajmujący się leczeniem chorób krtani, gardła, przełyku, tchawicy, zatok, uszu, nosa. Diagnostyka rozpoczyna się od szczegółowo przeprowadzonego wywiadu medycznego. Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego – wziernikowania nosa, czyli rynoskopii przedniej i tylnej.

W przypadku trudności diagnostycznych wykonywane jest badanie jam nosa endoskopem sztywnym lub giętkim. Ten drugi zalecany jest zwłaszcza dla dzieci, młodzieży, pacjentów niewspółpracujących, gdyż wprowadzenie go do jamy nosa jest mniej dyskomfortowe.

Przy podejrzeniu jednoczesnego występowania przewlekłego zapalenia zatok obocznych nosa pacjent skierowany zostanie na badanie obrazowe. W pierwszej kolejności jest to zazwyczaj RTG zatok, jednak bardziej szczegółowych informacji dostarczają tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny nosa i zatok. Diagnostyka może również obejmować badanie w kierunku alergii, mukowiscydozy czy innych chorób zwiększających ryzyko polipów nosa.

Jak leczyć polipy w nosie?

Polipy nosa zazwyczaj w pierwszej kolejności leczy się zachowawczo, a zmiany alergiczne z wykorzystaniem sterydów donosowych – aerozoli i kropli do nosa – oraz innych leków o działaniu przeciwalergicznym, kortykosterydów. W przypadku braku poprawy wprowadzone zostają sterydy doustnie.

Oporne na leczenie zachowawcze polipy leczy się chirurgicznie. Zabieg jest wskazany też przy znacznej niedrożności nosa i nawrotach choroby. Obecnie najczęściej wykonywany jest metodą endoskopową (jest to funkcjonalna chirurgia endoskopowa zatok, tzw. FESS). Operacja trwa 30–60 minut. Z reguły na drugi dzień Pacjent wypisywany jest do domu. W razie nasilonego krwawienia pooperacyjnego do nosa zakładana jest tamponada na 24–48 godziny. Polipy w nosie wykazują tendencję do nawrotów – szacuje się, że u co dziesiątej osoby poddanej leczeniu chirurgicznemu rozwiną się one na nowo.