Czym jest gorączka reumatyczna? Przyczyny, objawy i leczenie

Czym jest gorączka reumatyczna?

Gorączka reumatyczna, znana również jako gorączka reumatoidalna, jest chorobą autoimmunologiczną wywołaną przez zakażenie paciorkowcem beta-hemolizującym grupy A. To wielonarządowa choroba zapalna, która może prowadzić do uszkodzenia serca, stawów i układu nerwowego. Gorączka reumatyczna najczęściej występuje u dzieci i młodzieży w wieku 6–15 lat, choć czasami zapadają na nią też dorośli.

Przyczyny gorączki reumatycznej

Gorączka reumatyczna rozwija się po infekcji paciorkowcowej, takiej jak paciorkowcowe zapalenie gardła lub migdałków. Zakażenie paciorkowcem beta-hemolizującym grupy A powoduje reakcję autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy atakuje własne tkanki. Przyczyna tej nadwrażliwości immunologicznej nie jest do końca znana, ale prawdopodobnie istnieje również skłonność genetyczna do rozwoju gorączki reumatycznej. .

Przeczytaj, jakie są przyczyny tętniaka mózgu. Poznaj też objawy i sposoby leczenia tej choroby.

Objawy gorączki reumatycznej

Choroba ta może objawiać się na wiele sposobów. Wśród symptomów można wyróżnić:

1. Ból i obrzęk stawów, zwłaszcza kolan, łokci i stawów biodrowych. Zapalenie stawów jest asymetryczne i prowadzi do utraty sprawności ruchowej.
2. Zapalenie mięśnia sercowego, osierdzia lub wsierdzia. Skutkuje to często poważnymi powikłaniami takimi jak niedomykalność zastawki mitralnej, aortalnej lub inne wady zastawek serca.
3. Pląsawicę – polega na mimowolnych ruchach mięśniowych, które mogą obejmować twarz, ręce i nogi. Pląsawica zwykle ustępuje samoistnie po kilku tygodniach.
4. Rumień brzeżny – zaczerwienienie skóry w kształcie obrączek. Może występować na tułowiu, ramionach i udach. Pojawia się u około 5% pacjentów z gorączką reumatyczną i zwykle znika samoistnie.
5. Guzki podskórne, zmęczenie, osłabienie, bóle głowy i gorączkę.

Zobacz także: Czym jest polio? Jak objawia się ta choroba zakaźna?

Diagnostyka gorączki reumatycznej

Diagnoza gorączki reumatycznej opiera się na badaniu klinicznym obejmującym ocenę objawów i wywiad medyczny. Nie ma specyficznego testu diagnostycznego dla gorączki reumatycznej, ale lekarz może skorzystać z kryteriów diagnostycznych takich jak kryteria Jonesa. Wyróżnia się wśród nich:

• kryteria większe, takie jak guzki podskórne, zapalenie obejmujące wiele stawów, pląsawica Sydenhama, zapalenie mięśnia sercowego, rumień obrączkowaty (brzeżny);
• kryteria mniejsze, takie jak wzrost wartości OB lub CRP, gorączka, wydłużony odstęp PQ w EKG, bóle stawów.

Do rozpoznania gorączki reumatycznej wymagane jest stwierdzenie dwóch objawów większych bądź jednego większego i dwóch mniejszych.

Badania laboratoryjne, takie jak oznaczenie odczynu antystreptolizynowego (ASO) w surowicy, również mogą pomóc potwierdzić zakażenie paciorkowcem.

Dowiedz się więcej o badaniu w kierunku Streptococcus A.

Jak przebiega leczenie gorączki reumatycznej?

Leczenie gorączki reumatycznej ma na celu zarówno terapię stanu ostrego, jak i zapobieganie nawrotom. Standardowe leczenie farmakologiczne to stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) w celu złagodzenia bólu i zapalenia stawów. W leczeniu przeciwpaciorkowcowym stosuje się penicyliny, a w przypadku uczulenia na nie podawana jest erytromycyna, klarytromycyna lub cefalosporyny I generacji. W niektórych przypadkach konieczne może być również podawanie kortykosteroidów w celu zmniejszenia reakcji zapalnej.

Ważne jest też zapobieganie nawrotom gorączki reumatycznej. Pacjenci z historią gorączki powinni mieć wdrożone przewlekłe leczenie przeciwbakteryjne, aby zapobiec infekcjom paciorkowcowym i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby. Regularne kontrole lekarskie oraz dbanie o higienę jamy ustnej i gardła są ważne w pierwotnej profilaktyce gorączki reumatycznej.

Przeczytaj, na czym polega wycięcie migdałków.