Samoopieka – postępowanie w infekcji przewodu pokarmowego

Biegunka

Biegunka najczęściej ma charakter wodnisty i pojawia się wielokrotnie w ciągu doby. Pamiętaj o izolacji i higienie osobistej, by nie narazić osób bliskich na zakażenie.

• Jakie leki stosować?

Podstawowym leczeniem objawowym jest nawadnianie – rozpuszczalne elektrolity w saszetkach są dostępne w każdej aptece bez recepty. Stosuj je zgodnie z zaleceniami zawartymi w ulotce leku. W przypadku biegunki wywołanej infekcją można stosować leki hamujące biegunkę takie jak loperamid 2 mg (dostępny bez recepty) początkowo 4 mg (2 tabletki), następnie 2 mg (1 tabletka) po każdym luźnym stolcu. Loperamid powinien być stosowany tylko doraźnie (np. gdy musisz wyjść z domu) i nie jest wskazany w biegunkach z powodu zatrucia pokarmowego. Przeciwwskazaniami do jego stosowania są m.in. wysoka gorączka i krwista biegunka. Dodatkowym lekiem działającym przeciwbiegunkowo dostępnym bez recepty jest diosmektyt. Należy stosować 3 saszetki na dobę - zawartość saszetki rozpuść w połowie szklanki wody.

• Domowe sposoby na biegunkę

Stosuj dietę lekkostrawną (sucharki, krakersy, biały ryż, zupy na wywarach warzywnych) – unikaj tłustych posiłków i zup na bazie wywaru mięsnego. 

Przygotuj nawodnienie zgodnie z domową receptą na elektrolity:

W litrze wody należy rozpuść:

• ¾-1 łyżeczki soli kuchennej

• 3-8 łyżeczek cukru

• ½ łyżeczki sody oczyszczonej

• 1 filiżankę soku pomarańczowego (dla uzupełniania niedoborów potasu)

Po każdym epizodzie biegunki uzupełnij około 200 - 300 ml płynów m.in. niegazowanej wody, rozpuszczalnych elektrolitów. 

• Kiedy zgłosić się do lekarza – objawy alarmowe

- Gdy nie ma możliwości przyjmowania płynów doustnie np. z powodu nasilonych wymiotów.

- Gdy w kale pojawi się krew lub śluz.

- Gdy ostra biegunka trwa dłużej niż 3 dni.

- Gdy biegunce towarzyszy wysoka gorączka, która nie ustępuje po lekach przeciwgorączkowych takich jak paracetamol lub ibuprofen.

- Po powrocie z podróży z krajów, w których występują choroby tropikalne (np. cholera lub dur brzuszny) i podejrzewasz, że mogły wystąpić u Ciebie. 

- Każde przewlekłe (powyżej 4 tygodni) zaburzenie wypróżniania np. luźne stolce, biegunka naprzemiennie z zatwardzeniem.

• Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

Z gorączką należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu – lekarza Centrum Leczenia Infekcji (CLI), internisty, lekarza rodzinnego.

Jeżeli objawy nie ustąpią lub pojawią się nowe, niepokojące symptomy, zaleca się pilny kontakt z lekarzem. W przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia należy wezwać Zespół Ratownictwa Medycznego (tel. 999 lub 112). Przed użyciem każdego z leków, przeczytaj załączoną do niego ulotkę i upewnij się, czy nie występują interakcje bądź przeciwwskazania.

Ból brzucha

Ból brzucha w biegunce infekcyjnej jest najczęściej skurczowy, często nawracający.

• Jakie leki stosować?

Zastosuj leki rozkurczowe, takie jak:

- drotaweryna 80mg - 1 tabletka powlekana 2 lub 3 razy na dobę; dawka dobowa to 120 do 240 mg;

- hioscyna 10mg - doustnie 3 do 5 razy na dobę po 1 lub 2 tabletki. 

Stosuj je zgodnie z zaleceniami w ulotce leku.

• Domowe sposoby ból brzucha

Stosuj dietę lekkostrawną – unikaj pokarmów tłustych i słodkich. Możesz zrobić ciepłe okłady na skurczowe bóle brzucha stosując termofor.

• Kiedy zgłosić się do lekarza – objawy alarmowe

- Ból stale się utrzymuje, jest silny, rozlany – uniemożliwia chodzenie i funkcjonowanie.

- Pojawiają się dodatkowe objawy takie jak krew w stolcu; zatrzymanie gazów i stolca.

• Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

Z bólem brzucha należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu – lekarza Centrum Leczenia Infekcji (CLI), internisty, lekarza rodzinnego.

Jeżeli objawy nie ustąpią lub pojawią się nowe, niepokojące symptomy, zaleca się pilny kontakt z lekarzem. W przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia należy wezwać Zespół Ratownictwa Medycznego (tel. 999 lub 112). Przed użyciem każdego z leków, przeczytaj załączoną do niego ulotkę i upewnij się, czy nie występują interakcje bądź przeciwwskazania.

Nudności i wymioty

Nudności i wymioty często towarzyszą infekcji przewodu pokarmowego. Pamiętaj o izolacji i higienie osobistej, by nie narazić osób bliskich na zakażenie.

• Domowe sposoby na nudności i wymioty

Wstrzymaj się od przyjmowania posiłków do czasu uczucia głodu. Stosuj dietę lekkostrawną (sucharki, krakersy, biały ryż, zupy na wywarach warzywnych). Unikaj tłustych posiłków i zup na bazie wywaru mięsnego. 

Przygotuj nawodnienie zgodnie z domową receptą na elektrolity:

W litrze wody należy rozpuść:

• ¾-1 łyżeczki soli kuchennej

• 3-8 łyżeczek cukru

• ½ łyżeczki sody oczyszczonej

• 1 filiżankę soku pomarańczowego (dla uzupełniania niedoborów potasu)

Po każdym epizodzie wymiotów uzupełniaj płyny (niegazowaną wodę, rozpuszczalne elektrolity) małymi łykami. 

• Kiedy zgłosić się do lekarza – objawy alarmowe

- Gdy nie ma możliwości przyjmowania płynów doustnie np. wymioty są zbyt silne.

- Gdy wymioty trwają dłużej niż 2 dni.

- Gdy wymiotom towarzyszy wysoka gorączka, która nie ustępuje po lekach przeciwgorączkowych takich jak paracetamol lub ibuprofen.

- Gdy w zwracanej treści pokarmowej pojawi się krew.

• Do jakiego lekarza należy się zgłosić?

Z nasilonymi wymiotami lub objawami alarmowymi należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu – lekarza Centrum Leczenia Infekcji (CLI), internisty, lekarza rodzinnego.

Jeżeli objawy nie ustąpią lub pojawią się nowe, niepokojące symptomy, zaleca się pilny kontakt z lekarzem. W przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia należy wezwać Zespół Ratownictwa Medycznego (tel. 999 lub 112). Przed użyciem każdego z leków, przeczytaj załączoną do niego ulotkę i upewnij się, czy nie występują interakcje bądź przeciwwskazania.