Wady wzroku u dzieci – najważniejsze informacje o głównych rodzajach
Udostępnij na:
Wady wzroku u dzieci są stosunkowo często spotykane. Należą do nich krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm. Najczęściej leczone są zaopatrzeniem okulistycznym – soczewkami lub okularami.
Spis treści
Kontrola narządu wzroku u dzieci jest bardzo ważna – im szybciej wada zostanie stwierdzona, tym lepsze efekty przyniesie jej leczenie. Sprawdź, w jaki sposób można rozpoznać wady wzroku u dzieci. Zapoznaj się z najważniejszymi informacjami na temat najczęściej występujących wad wzroku w populacji pediatrycznej.
Co to jest wada wzroku u dzieci?
Wadą wzroku u dzieci nazywana jest sytuacja, w której światło wpadające do wnętrza oka nie zostaje skupione przez układ optyczny znajdujący się na siatkówce. Inaczej stan ten określany jest wadą refrakcji lub niemiarowością oka. Aby doszło do zogniskowania światła na siatkówce, konieczna jest zgodność między stopniem zakrzywienia rogówki i soczewki a długością gałki ocznej. W przeciwnym razie istnieje ryzyko takich wad wzroku u dzieci jak dalekowzroczność lub krótkowzroczność. Wady wzroku u niemowlaka i starszego dziecka muszą być leczone, aby nie zaburzały ich rozwoju i nie utrudniały codziennego funkcjonowania.
Wady wzroku u dziecka – badanie
Pierwsze badanie okulistyczne dziecko przechodzi zaraz po narodzinach – na podstawie badania fizykalnego ocenione zostaje dno oka, jego struktura i symetria gałek ocznych. Takie badanie pozwala wychwycić pewne wrodzone nieprawidłowości narządu wzroku. Jeśli nie ma przesłanek do wcześniejszej wizyty, kolejne profilaktyczne badanie wzroku dziecko powinno przejść pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia.
Następne badania wykonywane są, kiedy dziecko osiągnie 4 i 6 lat, w czasie tzw. bilansu. Do badań tych wykorzystywane są optotypy z wizerunkami zwierząt czy przedmiotów, które dziecko siedzące w odpowiedniej odległości z zasłoniętym okiem ma rozpoznać. W przypadku nieprawidłowości dziecko zostaje skierowane do okulisty. Ten przeprowadzi bardziej szczegółowe badania, w tym m.in. oceni dno oka i soczewki, wykona cover test (sprawdzi, czy dziecko nie zezuje, weryfikuje zdolność widzenia barwnego w trójwymiarze).
Rodzaj i wielkość wady wzroku określa się dzięki skiaskopii (retinoskopii), która sprawdza kierunek i zakres błędów refrakcji lub refraktometrii (potocznie zwanej komputerowym badaniem wady wzroku). Dzieciom przed badaniem podawane są krople do oczu znoszące akomodację. Wzrok bada się następnie w momencie rozpoczęcia nauki w szkole i na dalszych etapach edukacji, w tym m.in. w 10, 13, 16 i 18 roku życia.
Plusowa wada wzroku u dziecka
Plusową wadą wzroku jest nadwzroczność. Charakteryzuje się ona tym, że promienie świetlne po przejściu przez ośrodki optyczne oka skupiają się za siatkówką. Może to wynikać z za krótkiej gałki ocznej lub za małej mocy łamiącej układu optycznego. Wadę tę stwierdza się u około 90% małych dzieci. Najczęściej jest to mała nadwzroczność, która nie powoduje dolegliwości. Nadwzroczność na poziomie 0,50–1,50 dioptrii według literatury jest wartością oczekiwaną w przypadku dzieci rozpoczynających naukę w szkole.
Minusowa wada wzroku u dziecka
Minusową wadą wzroku jest krótkowzroczność. Charakteryzuje się ona tym, że promienie świetlne po przejściu przez ośrodki optyczne oka skupiają się przed siatkówką. Na rozwój krótkowzroczności mają wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe. Oto przykładowe z nich: nadmiernie wypukła rogówka, co powoduje zbyt silne załamywanie światła, za duża długość gałki ocznej, długotrwała praca oczu z bliska. W zależności od stopnia problemu wyróżniona została krótkowzroczność mała (do -3D), średnia (między -3D a -6D) i duża (ponad -6,0 D).
Astygmatyzm u dzieci
Astygmatyzm inaczej nazywany jest niezbornością. Charakteryzuje się zaburzoną symetrią obrotową oka. Układ optyczny nie ma jednego punktowego ogniska i nie jest dobrze zogniskowany na siatkówce. Najczęściej przyczyną tej wady wzroku jest nieprawidłowe ukształtowanie przedniej powierzchni rogówki. Rzadziej spowodowana jest deformacją gałki ocznej przez ucisk czy zmiany w mięśniach gałkoruchowych.
Objawy wady wzroku u dzieci
Wadom wzroku u dzieci towarzyszyć mogą następujące objawy:
- łzawienie,
- niewyraźne widzenie, niedowidzenie,
- zmęczenie oczu,
- tarcie i uciskanie gałek ocznych,
- mrużenie oczu,
- nadmierne mruganie,
- bóle oczu i głowy,
- problemy z czytaniem, zabawą, pisaniem,
- przewlekłe zapalenie brzegów powiek i spojówek.
W wyniku zaburzeń narządu wzroku zaobserwować można u dziecka niepewne zachowanie, problemy z poruszaniem się, bardziej zachowawcze, ostrożniejsze formy aktywności, stronienie od zabaw kontaktowych.
Do jakiego lekarza się zgłosić?
W przypadku podejrzenia u dziecka wady wzroku najlepiej zgłosić się w pierwszej kolejności do pediatry. Ten na podstawie wstępnego rozpoznania skieruje dziecko do okulisty pediatrycznego, który specjalizuje się w chorobach narządu wzroku u dzieci i młodzieży.
Na czym polega leczenie wad wzroku u dzieci?
W leczeniu wad wzroku u dzieci stosuje się szkła okularowe, soczewki kontaktowe, rzadko zabiegi. W przypadku krótkowzroczności wykorzystywane są soczewki rozpraszające wklęsło-wypukłe (minusowe). Nadwzroczność leczona jest z użyciem soczewek skupiających (plusowych), z kolei w terapii astygmatyzmu u dzieci korzysta się z soczewek sferocylindrycznych lub cylindrycznych. Leczenia nie wymaga wada niższa niż 1 dpt. Ważne, aby dziecko było pod stałą kontrolą okulistyczną.
Wady wzroku – czy można im zapobiegać?
Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju wad wzroku u dziecka, powinno się m.in.:
- wykonywać przerwy w pracy wzrokowej;
- dbać o dobre oświetlenie miejsca pracy wzrokowej;
- stosować ćwiczenia rozluźniające napięcie akomodacyjne, np. kilkuminutowe patrzenie na daleki obiekt;
- utrzymywać prawidłową odległość oczu od ekranu komputera czy książki.
Należy też podkreślić rolę profilaktycznych badań narządu wzroku, które pozwolą szybko podjąć leczenie i ograniczyć objawy.
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest włośnica? Jak można się zarazić?
Włośnica, znana również jako trychinoza, jest chorobą pasożytniczą wywoływaną przez włośnia krętego. To niebezpieczny pasożyt o długości zaledwie kilku milimetrów, który atakuje organizm człowieka. W tym artykule dowiesz się, czym jest włośnica, jak można się nią zarazić, jakie są jej objawy, jak zapobiegać tej chorobie oraz jak jest leczona.
Babeszjoza – jak ją rozpoznać i dlaczego jest niebezpieczna?
Babeszjoza to choroba odzwierzęca wywołana przez pierwotniaki z rodzaju Babesia. Chociaż jest rzadka u ludzi, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są kluczowe dla skutecznej walki z tą chorobą. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy, diagnostykę i leczenie choroby.
Jakie są objawy czerwonki? Jak ją leczyć?
Czerwonka bakteryjna, nazywana również szigelozą, jest zakaźną chorobą układu pokarmowego wywoływaną przez bakterie z rodzaju Shigella. Charakteryzuje się ostrym przebiegiem oraz występowaniem nasilonych dolegliwości chorobowych. Dowiedz się więcej z naszego poradnika.
